Professional fencing
BIBLIOGRAFIA
-
BIBLIOGRAFIA
Poniżej przedstawiam pogrupowany tematycznie spis źródeł, z którymi powinien zapoznać się każdy, kogo interesuje szermierka, broń biała, czy walka bronią w ogóle. Zastrzegam przy tym, że nie zawsze zgadzam się z wieloma poglądami zawartymi w poniższych publikacjach. Niemniej jednak uważam, że ich poznanie pozwoli czytelnikowi pogłębić swoją wiedzę i stworzyć własny pogląd w temacie sztuk walki europejską bronią białą. Gorąco zachęcam do lektury.
Marcin Żmudzki
Szermierka (źródła historyczne)
Miecz
„Gladiatoria”, Anonim, Niemcy połowa XV wieku
„Goliath”, Anonim Niemcy ok. 1500, obecnie Biblioteka Jagiellonski, Poland
Döbringer Hanko „Fechtbuch”, 1389
Dürer Albrecht „Fechtbuch”, 1512
Lecküchner, Johannes „Fechtbuch”, Niemcy 1482
Liberi, Fiore de „Flos Duellatorum”, 1410
Mair, Paulus Hector „Fechtbuch”, Niemcy poł. XVI wieku
Meyer, Joachim „Gründtliche Beschreibung der Kunst des Fechtens”, Niemcy 1570, 1600
Meyer, Joachim „Kunst des Fechten”, Niemcy 1568
Novati, Francesco „FLOS DUELLATORUM IL FIOR DI BATTAGLIA di Maestro Fiore Die Liberi…” Bergamo, 1902
Ringeck, Sigmund „Die Ritterlich Kunst des Langen Schwerts”, Niemcy 1455-1460
Talhoffer, Hans „Hans Talhoffers Fechtbuchs”, 1467, Prag 1887
Rapier (szkoła hiszpańska i portugalska)
Carranza, Jeronimo „Libro de Jeronimo de Carranza, que trata de la filosofia de las armas y de su destreza, y de la agresion y defension Christiana, San Lucar de Barrameda”, Lisbona 1582
Cavalcabo, Hyeromine (Girolamo) „Traité, ou instruction pour tirer des armes de l’excellent scrimeur Hyéromine Cavalcabo. Avec un Discours pour tirer de l’espée seule”, Rouen 1609
De La Vega, D. „Alvaro Guerra Comprension de la Destreza”, Seville, 1681
Narvaez, Don Luis Pacheco de „Engaño y desengaño de las errores que se ban querido introducir en la destreza de las armas, por Don Luis Pacheco de Narvaez”, Madrid 1635
Narvaez, Don Luis Pacheco de „Por Don Luis Pacheco de Narvaez, Maestro del Rey, Nuestro Señor, en la filozofia y destreza de las armas, y mayoren los Reynos de España”, Madrid 1625
Tamariz, Nicolas D. „Cartilla y Luz en la Verdadera Destreza”, Sewilla 1696
Thibault, Gerard „Academy of the Sword: Part One: Philosophy and Practice”, 1628
Thibault, Gerard „Academy of the Sword: The Mystery of the Spanish Circle in Swordsmanship and Esoteric Arts”, trans. i analiza John Micheal Greer, Mountain Press 1998, The Chivalry Bookshelf 2006
Rapier (szkoła włoska i niemiecka)
Agrippa, Camillo „Trattato di Scientia d’Arme, con un dialogo di filosofia”, Mediolan, Rzym 1553
Alfieri, Francesco „La Scherma”, Padua 1640
Besnard, Charles „Le Maistre d’arme libéral, traittant de la théorie de l’art et exercice de l’espée, ou fleuret, et de tout se qui s’y peut faire et pratiquer de plus subtil, avec les principales figures et postures en taille douce; contenant en outre plusieurs moralitez sur ce sujet”, Rennes 1653
Capo Ferro da Cagli, Rudolfo “Gran simulacro dell’arte e dell un della Scherma di Rudolfo Capo Ferro da Cagli, Maestro dell’ eccelsa natione alemanna, nell’ inclita Città di Siena”, Siena, 1610
Di Mazo, Bondi „La Spada Maestra”, Venice 1696
Fabris, Salvator “De lo Schermo, overo scienza d“arme, di Salvator Fabris”, Copenhassen 1606
G. A. „Pallas Armata, the Gentlemans Armorie”, London 1639
Giganti, Nicoletto „Escrime nouvelle ou . . . diverses manieres de parer et de fraper d’espee”, Frankfurt 1619
Giganti, Nicolletto „Teatro, nel qual sono rappresentante diverse maniere e mode di oarare et di ferire di Spada sola, e di Spade e pugnale; dove ogni studioso potrà essercitarsi e farsi prattico nella professione dell’Armi”, Venetia 1606
Grassi, Giacomo di „His True Arte of Defence”, London 1594
Grassi, Giacomo di „Ragione di adoprar sicuramente l’Arme , si da offesa come da difeta; con un trattato dell’ inganno, et con un modo di essercitarsi da se stesso, per acquistare forza, giudicio et prestezza”, Venetia 1570
Lovino, Giovanni Antonio „Opera intorno alla practica e theorica del ben adoperare tutte le sorti di arme; overo, la scienza dell’arme “, około 1580-1600
Marcelli, Francesco Antonio „Regole della Scherma”, Rome 1686
Marozzo, Achille „Opera Nova dell`Arte delle Armi” Modena1536, Venetia 1568
Meyer, Joachim „Gründtliche Beschreibung der Kunst des Fechtens”, Niemcy 1570, 1600
Meyer, Joachim „Kunst des Fechten”, Niemcy 1568
Pallavicini, Giuseppe Moriscato „La Scherma Illustrata”, Palermo 1670
Pallavicini, Giuseppe Moriscato „La Seconda Parte della Scherma Illustrata”, Palermo 1673
Sainct-Didier, Henry Traitté contenant les secrets du premier livre sur l’espée, mère de toutes armes, qui sont espée, dague, cappe, targue, rondelle, l’espée deux mains et les deux espées, avec ses purtraittures, ayant les armes au poing pour se deffendre et offencer à un mesme temps des coups qu’on peut tirer, tout en asaillant qu’en deffendant, fort utile et profitable pour adextrer la noblesse et supost de Mars; redigé par art, ordre et pratique, Paris 1573
Saviolo, Vincentio „His Practise, in Two Books”, London 1595
Sutor, Jakob von Baden „Kunstliches Fechtbuch…”, Franckfurt am Mayn 1612
Viggiani dal Montone, Angelo „Lo Schermo”, Venice 1575
Szpada, floret (szkoła francuska)
André, Emile „Manual théorique et pratique d”Escrime (Fleuret, sabre, épée)”, Paris 1896
Angelo, Domenico „L’Ecole des Armes – School of Armes”, London 1765
Angelo, Domenico „The School of Fencing London”, London 1787
Blackwell, Edward „The Art of Defence”, Williamsburg VA 1734
Castello, Julio Martinez „Theory of Fencing”, New York 1931
Corbesier A. J. „Small Sword Exercise”, Washington 1873
Corbesier, A.J. „Theory of Fencing; with the Small-Sword Exercise”, 1873
Cordelois, (Monsieur) „Leçons d’armes: du duel et de l’assaut, théorie compléte sur l’art de l’escrime”, Paris 1872
Danet, Guillaume “L’art des armes (…)”, Paris 1766
Dubios, Georges „l`Escrime de Duel”, Paris 1903
Girard P. J. F. „Traite des Armes”, Hague 1740
Gomard (A.J.J.Possellier) „La Theorie de l`Escrime”, Paris 1845
Gomard (A.J.J.Possellier) „L`Escrime a la Baionnette ou Ecole du Fantassin”, Paris 1847
La Boessiere „Traite de l`Art des Armes”, Paris 1818
Labat, Le Sieur „L’Art de l’Epee”, Tuluza 1690
Labat, Le Sieur „L’art en fait, ou de l’epee, seule, avec les attitudes; dedie a monseigneur le Comte d’Armaignac, Grand Ecuyer de France, par le Sieur Labat, Maitre en fait d’armes, de la ville et Academie de Toulouse”, Tuluza 1696
Labat, Le Sieur „Questions sur l’art en fait d’armes, ou de l’epee, dedie a monseigneur le duc de Bourgagne, par le Sieur Labat Maitre au dit Art de la Ville et Academie de Toulouse”, Tuluza 1701
L`Abbat, Monsieur „The Art of Fencing, or the Use of the Small Sword”, Dublin 1734, Dodo Press 2007
Lafaugere, Louis-Justin „Traite de l’art de faire des armes”. Paris 1825
Le Perche „L’exercice des ou le manîement du fleuret. Pour ayder la mémoire de ceux qui sont amateurs de cet art, par Le Perché”, Paris 1676
Liancour, Verneson „Le maistre d’armes, ou l’exercice de l’espée seulle dans sa perfection. Dédié à Monseigneur le duc de Bourgogne par le sieur De Liancour”, Paris 1686
Prévost Camille, Jollivet G. „l`Escrime et le Duel”, Paris 1891
Prévost, Camille „Theorie pratique de l`escrime”, Paris 1886
Renaud J.J. „L’Escrime”, Paris 1911
Rondelle, Louis. „Foil and Sabre: A Grammar of Fencing”, 1892
Touche, Philibert de la „Les vrays principes de l’’espée seule, dediéz au Roy, par le Sieur de la Touche, maistre en faits d’armes à Paris et des pages de la Reyne, et de ceux de la Chambre de son Altesse Royale, Monseigneur le duc d’Orléans”, Paris 1670
Vigeant, Arsene „Un Maitre d’Armes sous la Restauration: Jean-Louis”, Paryż 1883
Szpada, floret (szkoła włoska)
Barbasetti, Luigi. „The Art of the Foil”, Barnes & Noble Books 1998
Bartelli, Paolo „Trattato di Scherma”, Bologna 1800
Greco, Aurelio „La Spada e la Sua Aplicazione”, Rome 1907
Marchionni, Alberto „Trattato di Scherma”, Florence 1847
Masiello, Ferdinando „La scherma italiana di spada e di sciabola”, Firenze 1887
Lambertini, Vittorio „Trattato di scherza”, Bologna 1870
Parise, Masaniello „Trattato teorico pratico della scherma di spada e sciabola”, Rome 1884
Pecoraro Salvatore i Pessina Carlo „La sciabola”, Roma 1910
Radaelli, Giuseppe „Istruzione per la scherma di sciabola e di spada”, Milano 1876
Rosaroll Scorza, Giuseppe „La scienza della scherma esposta dai due amici Rosaroll Scorza e Pietro Grisetti”, Milano 1803
Rossi, Giordano „Scherma di spada e sciabola”, Milano 1885
Szpada, floret (szkoła angielska i szkocka)
Angelo, Henry „The school of fencing : with a general explanation of the principal attitudes and positions peculiar to the art”, London 1787
Blackwell, Henry „The gentleman`s tutor for the small sword, or, The compleat English fencing master…”, London 1730
Chapman, George „Foil Practice; With a Review of the Art of Fencing”, London 1861
Godfrey, John „A Treatise Upon the Useful Science of Defence”, London 1797
Hope, William „The Sword Man’s Vademecum”, Edynburg 1691
Mahon, Andrew „Art of Fencing”, Dublin 1734
Miller, James „A treatise on backsword, sword, buckler, sword and dagger, sword and great gauntlet, falchion, quarterstaff”, Londyn 1737
Pepper W. „An abridgment of the new broad sword exercise”, London 1797
Silver, George „Paradoxes of Defence”, Londyn 1599
Swetnam, Joseph „The Schoole of Defence”, London 1617
Walker, Donald „Defencive Exercises”, London, 1840
Wylde, Zachary The English master of defence: or The gentleman’s al-a-mode accomplishment…”, 1711
Szermierka historyczna (opracowania współczesne)
Brown, Terry „English Martial Arts”, Anglo-Saxon Books, Norfolk 1997
Clements, John „Medieval Swordsmanship: Illustrated Methods and Techniques”, Paladin Press, 1998
Clements, John „Renaissance Swordsmanship: The Illustrated Book Of Rapiers And Cut And Thrust Swords And Their Use”, Paladin Press 1997
Forgeng, Jeffrey „The Medieval Art of Swordsmanship: A Facsimile and Translation of Europe`s Oldest Personal Combat Treatise, Royal Armouries MS I.33”, Chivalry Bookshelf 2003
Gaugler, William „A Dictionary of Universally Used Fencing Terminology”, Sunrise 1985
Gaugler, William „The Science of Fencing”, Laureate Press 1983, 1997
Kirby, Jared „Italian Rapier Combat: Capo Ferro`s Gran Simulacro”, Greenhill Books 2004
Knight D.J., Hunt B. „Polearms of Paulus Hector Mair”, Paladin Press 2008
Leoni, Tommaso „Art of Dueling: Salvator Fabris` Rapier Fencing Treatise of 1606”, The Chivalry Bookshelf, 2005
Lindholm, David, Svärd Peter „Knightly Arts of Combat – Sigmund Ringeck`s Sword and Buckler Fighting, Wrestling, and Fighting in Armor”, Paladin Press 2006
Lindholm, David, Svärd Peter „Sigmund Ringeck`s Knightly Art of the Longsword”, Paladin Press 2003
Porzio, Luca „Arte Gladitoria: 15th Century Swordsmanship of Master Fillipo Vadi”, Chivalry Bookshelf 2002
Price, Brian R. „Teaching & Interpreting Historical Swordsmanship”, Chivalry Bookshelf 2005
Rapisardi, Giovanni „Achille Marozzo, Opera Nova dell`Arte delle Armi”, Padova 1999
Rapisardi, Giovanni „Flos Duellatorum in armis, sine armis, equester et pedester”, Padova 1998
Rector, Mark „Highland Swordsmanship”, Chivalry Bookshelf 2001
Rector, Mark „Medieval Combat: A Fifteenth-Century Illustrated Manual of Swordfighting and Close-Quarter Combat”, Greenhill Books 2006
Sawicki, Zbigniew „Traktat szermierczy o sztuce walki polską szablą husarską – podstawy”, Zawiercie 2004
Tobler Christian Henry „Secrets of German Medieval Swordsmanship” 2001
Tobler, Christian Henry „Fighting with the German Longsword”, The Chivalry Bookshelf 2004
Turner, Craig, Tony Soper „Methods and Practice of Elizabethan Swordplay”, Southern IL. University Press 1990
Windsor, Guy „Duellists Companion: A Training Manual for 17th Century Italian Rapier”, Chivalry Bookshelf 2006
Windsor, Guy „The Swordsman`s Companion: A Modern Training Manual for Medieval Longsword”, 2004
Żabinski, Grzegorz, Walczak Bartłomiej „The Codex Wallerstein : A Medieval Fighting Book from the Fifteenth Century on the Longsword, Falchion, Dagger, and Wrestling”, Paladin Press 2002
Zabłocki, Wojciech „Cięcia prawdziwą szablą”, Wyd. SiT., Warszawa 1989
Zabłocki, Wojciech „Polskie sztuki walki – miecz oburęczny i szabla husarska”, Warszawa 2001
Szabla (szermierka sportowa i pojedynkowa)
Angelo, Harry „Hungarian Highland Broadsword”, London 1790
Arlow, Gusztáv „A kardvívás”, 1902
Barbasetti, Luigi „Das Säbelfechten”, Wiedeń 1899
Bernolak, Karol „Podręcznik szermierczy i krótki opis szabli polskiej”, Przemyśl 1898
Borysiuk, Zbigniew „Współczesna szermierka na szable”, Warszawa 2005
Bryła, Kazimierz „Szermierz podstawowy, czyli podręcznik polski do nauki szermierki szpadonem. Opracowano na podstawie zasad przyjętych w szkołach wojskowych”, 1888
Burton, Richard Francis „A New System of Sword Exercise for Infantry”, London 1876
Corbesier, Antoine J. „Principles of squad instruction for the broadsword”, Pensylwania 1869
Crosnier, Roger „Fencing With The Sabre”, A.S. Barnes & Co. 1955
Durski, Antoni „Szkoła szermierki siecznej”, Lwów 1879 (rękopis)
Durski, Antoni „Zarys systemu ćwiczeń gimnastycznych”, Lwów 1881
Fullam, William F. „The Petty Officer’s Drillbook United States Navy”, Naval Institute, Annopolis 1904
Gnoiński, Bolesław Zygmunt „Szkoła szermierki”, Warszawa 1909
Halász, Zygmunt „A vívás középiskoláinkban. Különlenyomat az Orsz ref. Tanáregyesület évkönyvébol”, 1903
Hergsell, Gustav „Die Fechtkunst”. Wyd. 2. Wien 1892
Hutton, Alfred „Cold steel – A Practical Treatise on Sabre”, Londyn 1889, 1893
Hutton, Alfred „Cold Steel: The Art of Fencing with the Sabre”, Dover Publications Inc. 2006
Kevey, Janos „Szermierka na szable. Podstawy nowoczesnej techniki szablowej”, wyd. GKKF, Warszawa 1952
Lambertini, Vittorio „Trattato di scherza”, Bologna 1870
Mańkowski, Włodzimierz „Szermierka na szable”, Lwów 1929
Masiello, Ferdinando „La scherma di sciabola”, Firenze 1902
Masiello, Ferdinando „La scherma italiana di spada e di sciabola / per Ferdinando Masiello”, Firenze 1887
Miller, James A. (Captain) „A treatise on backsword, sword, buckler, sword and dagger, sword and great gauntlet, falchion, quarterstaff”, 1737
Ministerstwo Spraw Wojskowych „Regulamin kawalerii”, Warszawa 1933
Parise, Masaniello „Trattato teorico pratico della scherma di spada e sciabola”, Rome 1884
Pecoraro Salvatore i Pessina Carlo „La sciabola”, Roma 1910
Pepper W. „An abridgment of the new broad sword exercise”, London 1797
Radaelli, Giuseppe „Istruzione per la scherma di sciabola e di spada”, Milano 1876
Renaud J.J. „L’Escrime”, Paris 1911
Rossi, Giordano „Scherma di spada e sciabola”, Milano 1885
Roworth C. „The Art of Defence on Foot with the Broad Sword and Sabre, uniting the Scotch and Austrian Methods, into one regular system”, London, 1798
Sawicki, Zbigniew „Traktat szermierczy o sztuce walki polską szablą husarską – podstawy”, Zawiercie 2004
Schenker, Zoltan Ozoray „Szermierka na szable”, Wydawnictwo SiT Warszawa 1962
Sobolewski, Władysław „Szermierka na szable”, 1927
Spyra S. „Szermierka. Metodyka nauczania. Floret – szabla – szpada”, Warszawa 1970
Starzewski, Michał „O szermierstwie” [w:] Starzewski J. „Ze wspomnień o Michale Starzewskim”, Kraków 1932
Szabo, Laszlo „Fencing and the Master”, Budapest 1977
U. S. Army „Provisional Regulations for Sabre Exercise”, Washington 1907
Waite J. M. „Lessons in Sabre, Singlestick, Sabre & Bayonet, and Sword Feats”, London ok.1881
Walker, Donald „Defencive Exercises”, London, 1840
Zabłocki, Wojciech „Cięcia prawdziwą szablą”, Wyd. SiT., Warszawa 1989
Zabłocki, Wojciech „Polskie sztuki walki – miecz oburęczny i szabla husarska”, Warszawa 2001
Żytny J. „Krótki zarys szermierki na szable podług systemu włoskiego”, Lwów 1908
Szermierka na bagnety
„Nauka podająca sposoby bicia sie na bagnety”, praca zbiorowa, reprint regulaminu wydanego dla Wojska Polskiego w 1827r., wyd. 4 Pułk Piechoty Księstwa Warszawskiego – Kuźnia
Angelo, Henry „Bayonet Exercise”, New Edition, London 1860
Burton, Richard Francis „A Complete System of Bayonet Exercise”, London 1853
Hutton, Alfred „Bayonet-fencing and sword-practice / by Alfred Hutton”, London 1882
Hutton, Alfred „Fixed bayonets : a complete system of fence for the British magazine rifle …/ by Alfred Hutton”, London 1890
Kelton J. C. „A New Manual of the Bayonet”, New York 1862
Laskowski, Kazimierz „Program szermierki na bagnety”, Warszawa 1950
Laskowski, Kazimierz „Sportowa szermierka na bagnety”, wyd. GKKF, Warszawa 1951
McClellan G. B. „Manual of Bayonet Exercise”, Philadelphia 1862
Possellier, A.J.J. „L`escrime a la baionnette, ou ecole du fantassin pour le maniement du fusil comme arme blanche / par Gomard”, Paris 1847
Dalekowschodnia szermierka i sztuki walki
„Mistrzowie japońskich sztuk walki”, praca zbiorowa, wyd. Choy Lee Fut
Budden, Paul „Nihon Kendo Kata”, Bydgoszcz 2003
Funakoshi, Gichin „Karate – Do Moje życie”, wyd. Damond Books 2002
Kaisen „Budodharma droga samuraja”, wyd. KOS 2001
Kotaro Oshima, Kozo Ando „Kendo”, Weinmann Wolfgang, Berlin 1981, 2006
Miłkowski, Jerzy „Encyklopedia sztuk walki”, Algo 2008
Miyamoto, Musashi „Gorin-no Sho: Księga pięciu kręgów”, Diamond Books, Bydgoszcz 2001
Ozawa, Hiroshi „Kendo – podręcznik japońskiej szermierki”, wyd. Diamond Books 2006
Piotrkowicz, Tomasz „Podręcznik szermierki samurajskiej Battodo”, Warszawa 2005
Ratti Oscar, Westbrook Adele „Sekrety samurajów; sztuki walki średniowiecznej Japonii”, wyd. Diamond Books, Bydgoszcz 1997
Stevens, John „Trzej mistrzowie budo: Jigoro Kano (judo), Gichin Funakoshi (karate), Morihei Ueshiba (aikido)”, wyd. Diamond Books 2001
Szymankiewicz, Janusz „Samuraje: pochodzenie, obyczaje, sztuki walki”, CIBET, Warszawa 1997
Yagyū, Munenori, „Sztuka wojny rodu Yagyu. Heiho kadensho”, wyd. Diamond Books2005
Yamamoto (Jōchō), Tsunetomo „Hagakure – Sekretna Księga Samurajów”, Poznań 2001
Tokeshi, Jinichi „Kendo, podstawy, filozofia i zasady walki”, Bydgoszcz 2008
Szermierka sportowa
Arkadijew, Witalij „Fiechtowanije”, Moskwa 1964
Borysiuk, Zbigniew „Współczesna szermierka na szable”, Warszawa 2005
Borysiuk, Zbigniew „Psychomotoryczne i osobowościowe uwarunkowania poziomu mistrzowskiego w szermierce”, Opole 2002
Bower, Muriel „Foil Fencing”, Brown & Benchmark Pub. 1993
Carron A. V. „Motivation – Implications for coaching and teaching. London”, Sports Dynamics, Ontario 1984
Carron A. V. „Social psychology of sport”, Movement Publications, Ithaca 1980
Černohorský J. „Škola šermu fleuretem a kordem, Stání Tělovýchovně Nakladatelsví”, Praha 1956
Crosnier, Roger “Fencing With The Foil: Instruction and Technique”, Faber and Faber 1953
Crosnier, Roger „Fencing With The Epee”, A.S. Barnes & Co. 1958
Crosnier, Roger „Fencing With The Sabre”, A.S. Barnes & Co. 1955
Czajkowski, Zbigniew „Nauczanie techniki sportowej” Warszawa 1991, wyd. II, zmienione i poszerzone. Warszawa 2004
Czajkowski, Zbigniew „Nowa szermierka”, wyd. MON, GKKF, Warszawa 1951
Czajkowski, Zbigniew „Nowa szermierka”, wyd. SiT, Warszawa 1954
Czajkowski, Zbigniew „Szermierka na florety”, wyd. SiT, Warszawa 1954
Czajkowski, Zbigniew „Szermierka na szpady (technika – taktyka – trening – walka)”, wyd. SiT, Warszawa 1977
Czajkowski, Zbigniew „Szermierka na szpady”, Polski Związek Szermierczy 1991
Czajkowski, Zbigniew „Szermierka. Floret”, wyd. SiT, Warszawa 1987
Czajkowski, Zbigniew „Taktyka i psychologia w szermierce”, Katowice 1984, wyd. II Katowice 2007
Czajkowski, Zbigniew „Teoria i metodyka współczesnej szermierki”, wyd. SiT, Poznań 1968
Czajkowski, Zbigniew „Trening szermierza. Wybrane zagadnienia”, Cz. I, wyd. AWF Katowice 1988
Czajkowski, Zbigniew „Trening szermierza. Wybrane zagadnienia”, Cz. II, wyd. AWF Katowice 1988
De Beaumont C.L. „Modern Britisch Fencing, A history of the Amateur Fencing Association of Great Britain”, London 1949
Deladrier, Clovis „Modern Fencing”, Annapolis, 1973
Evangelista, Nick „The Art and Science of Fencing”, Masters Press 1996
Gaugler, William „Fencing Everyone”, Winston-Salem 1987
Gaugler, William „La scienza della scherma”, Bologna 1992
Gaugler, William „The Science of Fencing: A Comprehensive Training Manual for Master and Gaugler William Student Including Lesson Plans for Foil, Sabre and Epee Instruction”, Milbridge, 1996, 1999, Bangor 2004
Gillet, Jean-Jacques „Foil Technique & Terminology”, Ithaca NY, 1977
Kevey, Janos „Szermierka na szable. Podstawy nowoczesnej techniki szablowej”, wyd. GKKF, Warszawa 1952
Laskowski, Kazimierz „Materiał programowy nauczania szermierki w Wyższych Szkołach Wychowania Fizycznego”, 1952
Morys, Michał „Szermierka – szpada : skrypt dla studentów”, Katowice 2006
Nadi, Aldo „On Fencing”, Laureate Press 1943, 1996
Pitman, Brian „Fencing: Techniques of Foil, Epee, and Sabre”, Crowood Press 1988
Schenker, Zoltan Ozoray „Szermierka na szable”, wyd. SiT Warszawa 1962
Spyra S. „Szermierka. Metodyka nauczania. Floret – szabla – szpada”, Warszawa 1970
Szabo, Laszlo „Fencing and the Master”, Budapeszt 1977
Urałow J. „Fiechtowanije – moja żizń”, Odessa 2004
Wężowski J. „Szermierka”, wyd. SiT, Warszawa 1976
Historia szermierki
Angelo, Henry „Reminisces of Henry Angelo”, 1904
Anglo, Sydney „The Martial arts of Renaissance Europe”, Yale University Press 2000
Aylward, J.D. „The English Master of Arms from the Twelfth to the Twentieth Century”, Routledge & Kegan Paul, London 1956
Castle, Egerton „Schools and Masters of Fence: From the Middle Ages to the Eighteenth Century”, Londyn 1885, York 1969, Dover Publications Inc. 2003.
Gaugler, William „The History of Fencing: Foundations of Modern European Swordplay”, Laureate Press, Bangor 1998
Hutton, Alfred „Old Sword Play”, 1892, Dover Publications 2001
Hutton, Alfred „The Sword & the Centuries”, Barnes & Noble Books 1995
Hutton, Alfred „The Sword Through the Centuries”, Dover Publications 2002
Łuczak, Maciej „Rozwój szermierki w Polsce w latach 1918-1939”, rozprawa doktorska, AWF Poznań 1989
Łuczak, Maciej „Szermierka w Polsce w latach 1945-1989”, AWF Poznań 2002
Pardoel, Henry W. „The Complete Bibliography of the Art and Sport of Fencing”, Ontario 1996
Pawluczuk Z. „Sport w Wojsku Polskim w latach 1918-1989”, wyd. BUWiK, Warszawa 1989
Swetnam, Joseph „Schoole of Noble and Worthy Science of Defense”, Londyn 1617
Thimm, Carl A. „A Complete Bibliography of Fencing and Duelling”, London 1896
Vigeant, Arsene „Bibliographie de l’Escrime”, Paris 1882
Vindel, Antiguos „Tratados De Esgrima”, Madrid 1898
Wise, Arthur „The Art & History of Personal Combat”, London 1971
Typologia broni
Anderson J.K. „Hoplite Weapons and Offensive Arms” w Hanson, Victor Davis (ed.) „Hoplites: The Classical Greek Battle Experience.”, London, 1991, s. 15-37
Bałdowski, Włodzimierz „Militaria z dawnej kolekcji wilanowskiej”, Warszawa 1990
Bielecki, Zygmunt „Polskie szable XX wieku”, KAW, Warszawa 1980
Bielecki, Zygmunt „Polskie szable pamiątkowe”, KAW, Warszawa 1980
Bołdyrew, Aleksander „Produkcja i koszy uzbrojenia w Polsce XVI wieku”, Warszawa 2005
Boheim W. „Handbuch der Waffenkunde”, Lipsk 1890
Bukowski Z. „Tarcze oraz ich wyobrażenia w kulturach łużyckiej i wschodniopomorskiej”, „Archeologia Polski”, t. 16/1971, z. 1-2, s. 177-194
Burton, Richard Francis „The Book of the Sword”, London 1884, Dover Publications 1988
Chodyński, Antoni Romuald „Militaria malborskie”, Malbork 1991
Chodyński, Antoni Romuald „Zbrojownie Malborskie”, Malbork 1978
Chodyński, Antoni Romuald (red.) „Oręż perski i indoperski XVI-XIX wieku ze zbiorów polskich”, Malbork 2000
Chrząszczewski, Wincenty „Szabla polska wzór 1934”, [w:] „Muzealnictwo Wojskowe”, Warszawa 1985
Coe, Michael „Swords and Hilt Weapons”, Barnes & Noble Books 1993
Czerwiński A., Dudek L. „Szabla żołnierza polskiego XIX i XX wieku”, wyd. Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1988
Dąbrowski K. „Uwagi o mieczach późnolateńskich z odciskami stempli”, „Archeologia Polski”, t. 16 1971, z. 1-2, s. 219-232
Dąbrowski K., Kolendo J. „Z badań nad mieczami rzymskimi w Europie środkowej i północnej”, „Archeologia Polski”, t. 12 1967, z. 2, s. 383-424
DeVries, Kelly „Infantry Warfare in the Early Fourteenth Century”, The Boydell Press, Woodbridge 1996
Dziewanowski W. „Uzbrojenie w rozwoju dziejowym”, Lwów 1938
Dziewanowski W. „Zarys dziejów uzbrojenia w Polsce”, Warszawa 1935
Edge David, Paddock John „Arms and Armour of the Medieval Knight”, Crescent Books, Nowy Jork 1991
Evangelista, Nick „The Encyclopedia of the Sword”, Greenwood Press 1995
Fogel J. „Studia nad uzbrojeniem ludności kultury łużyckiej w dorzeczu Odry i Wisły”, Poznań 1979
Fuller R., Gregory R. „Wojskowe miecze japońskie 1868-1945”, Diamond Books 2008
Gembarzewski, Bronisław „Przyczynki do historii średniowiecznej broni siecznej polskiej lub z Polską związanej”, „Broń i Barwa”, R.III, 1936
Głosek M., Nadolski A. „Miecze średniowieczne z ziem polskich”, Łódź 1970
Głosek, Marian „Miecze środkowoeuropejskie z X-XV w.”, Warszawa 1984
Głosek, Marian „Późnośredniowieczna broń obuchowa w zbiorach polskich”, Instytut Archeologii i Etnologii PAN, Warszawa-Łódź 1996
Głosek, Marian „Znaki i napisy na mieczach średniowiecznych w Polsce”, 1973
Gradowski M. „Nazewnictwo części składowych dawnego uzbrojenia”, Muzealnictwo 1969/70, nr 18
Gradowski M., Żygulski Z. jun. „Słownik uzbrojenia historycznego”, Warszawa 1998
Jagodziński Zygmunt K. „Broń kombinowana i zbytkowna XVI-XIX wieku”, Rytm, Warszawa 2004
Januszkiewicz, Czesław „Szabla wschodnia i jej typy narodowe”, Londyn 1973
Kajzer Leszek „Uzbrojenie i ubiór rycerski w średniowiecznej Małopolsce w świetle źródeł ikonograficznych”, Wrocław 1976
Keen M. (red.) „Medieval Warfare – A History”, Oxford University Press, New York 1999
Konstankiewicz Andrzej, Kukawski Lesław „Uzbrojenie kawalerii polskiej” [w:] „Studia i Materiały do historii wojskowości”, Warszawa 1983, t. XXVI
Kosterski-Spalski, Władysław „Szable S. Wz.34 Huty Ludwików – Kielce”, [w:] „Rocznik Muzeum Świętokrzyskiego”, 1963, t. I
Kwaśniewicz, Włodzimierz „1000 słów o broni białej i uzbrojeniu ochronnym”, Warszawa 1981, 1989
Kwaśniewicz, Włodzimierz „Dzieje szabli w Polsce”, Bellona, Oficyna Wydawnicza Rytm, Warszawa 1999, 2007
Kwaśniewicz, Włodzimierz „Leksykon broni białej i miotającej”, Warszawa 2003
Kwaśniewicz, Włodzimierz „Szable sławnych Polaków”, BELLONA, Warszawa 2006
Łepkowski J. „Broń sieczna w ogóle i w Polsce uważana archeologicznie”, Kraków 1857
Ledochowski, Stanisław „ Polskie szable bojowe”, KAW Warszawa 1980
Ledochowski, Stanisław „ Polskie szable paradne”, KAW, Warszawa 1980
Lewerken, Heinz-Werner „Kombinationswaffen des 15.-19. Jahrhunderts”, Militarverlag der Deutschen Demokratischen Republik 1989
Marek, Lech „Wczesnośredniowieczne miecze z Europy Środkowej i Wschodniej. Dylematy archeologa i bronioznawcy”, „Studia Archeologiczne” XXXVI, Wrocław 2005
Meyer, Stanisław „Trochę uwag o szablach polskich”, „Broń i Barwa”, R.I, 1934
Meyer, Stanisław „Typy szabel polskich”, „Broń i Barwa”, R.I, 1934, nr 4
Mincer, Bohdan „Szable używane w Wojsku Polskim w 1918 – 1939.”, Londyn 1964
Müller Heinrich, Kölling Hartmut „Europäische Hieb- und Stichwaffen Berlin”, 1984
Nadolski, Andrzej (red.) „Polska technika wojskowa do roku 1500”, Oficyna Naukowa, Warszawa 1994
Nadolski, Andrzej (red.) „Uzbrojenie w Polsce średniowiecznej 1350-1450”, Łódź 1990
Nadolski, Andrzej „Polska broń. Broń biała”, Ossolineum, Wrocław 1974, 1984
Nadolski, Andrzej „Studia nad uzbrojeniem polskim w X, XI i XII wieku”, Łódź 1954
Norman, A.V.B. „The Rapier and Smallsword 1460-1820 Arms and Armour”, London, Melbourne Arno Press, New York 1980
Norman, Vesey „Arms & Armour”, London, 1964
Nowakowski Andrzej „Uzbrojenie średniowieczne w Polsce”, Toruń 1991
Nowakowski Andrzej (red.) „Uzbrojenie w Polsce średniowiecznej 1450-1500”, Toruń 2003
Oakeshott, Edward „A Knight and His Weapons”, Pensylvania 1997
Oakeshott, Edward „Archaeology of weapons”, Londyn 1960
Oakeshott, Edward „European Weapons and Armour”, The Boydell Press, Woodbridhe 2000
Oakeshott, Edward „Records of the Medieval Sword”, The Boydell Press, Woodbridge 2000
Oakeshott, Edward „Sword in the Age of Chivalry”, Lutterworth Press, Londyn 1964
Pawłowska, Maria „Broń biała – sieczna w zbiorach Muzeum Okręgowego w Toruniu”, Toruń 1986
Pawłowska, Maria „Broń i uzbrojenie orientalne w zbiorach Muzeum Okręgowego w Toruniu. Katalog”, Toruń 1978
Piaskowski J. „Niektóre dziwerowne miecze rzymskie na ziemiach Polski”, „Z otchłani wieków”, R. 31/1965
Piaskowski J. „Rozwój technologii mieczów rzymskich od czasów najdawniejszych do XV wieku”, „Muzealnictwo Wojskowe”, t. 1/1959, s. 149-176
Sarnowska W. „Miecze wczesnośredniowieczne w Polsce”, „Światowit”, t. XXI: 1955
Schoebel, Johannes „Prunkwaffen”, Leipzig 1973
Socha, Henryk „Japońskie noże”, Bellona 2006
Socha, Henryk „Miecze japońskie Nihonto”, Bellona 2002
Socha, Henryk „Tsuba. Elementy broni samurajskiej”, Bellona 2003
Stefańska Z., Rohozińska M. „Katalog zbiorów – wiek XVIII [Muzeum Wojska Polskiego]”, MON, Warszawa 1960
Stefańska, Zofia „Katalog zbiorów – wiek XVII [Muzeum Wojska Polskiego]”, MON, Warszawa 1968
Stone, George Cameron „Glossary of the Construction, Decoration and Use of Arms & Armor”, Jack Brussell Publisher 1961
Szubelak, Bronisław „Hoplita grecki VII-V w. p.n.e. Studium bronioznawcze”, Zabrze, 2007
Szubelak, Bronisław „„Legionista Cezara – studium bronioznawcze”, Częstochowa, 1999
Szymczak, Jan „Produkcja i koszty uzbrojenia rycerskiego w Polsce XIII-XV w.”, Łódź 1989
Wagner, Eduard „Hieb- und Stichwaffen”, Praga 1966
Wagner, Eduard „Swords & Daggers”, London 1975
Wawrzonkowska Z. „Uzbrojenie i ubiór rycerski Piastów Śląskich od XII do XIV w.”, Łódź
Weland, Gerald „Poradnik kolekcjonera. Miecze, szable i sztylety”, Warszawa 2003
Wheeler R.E.M. „London and the Vikings”, London Museum Catalogue, Londyn 1927
Wojciechowski, Włodzimierz „Broń pierwotna i starożytna w Polsce”, Warszawa 1973
Wołagiewiczowie M.D. i R. „Uzbrojenie ludności Pomorza Zachodniego u progu naszej ery”, „Materiały Zachodniopomorskie” t. 9/1963, s. 9-166
Yumoto, John M. „Miecz samurajski”, Wyd. Diamond Books 2004
Zabłocki, Wojciech „Cięcia prawdziwą szablą”, Wyd. SiT., Warszawa 1989
Ziemacki W. „Tarcze bojowe i tarcze dekoracyjne”, „Z otchłani wieków”, R. 30/1964, z. 2, s. 133-135
Żukowski, Robert „Rycerstwo polskie X-XVw.”, Oficyna Wydawnicza Volumen, Warszawa 1999
Żygulski, Zdzisław (jun.) „Broń starożytna” KAW, Warszawa 1998
Żygulski, Zdzisław (jun.) „Broń w dawnej Polsce na tle uzbrojenia Europy i Bliskiego Wschodu”, PWN, Warszawa 1975
Żygulski, Zdzisław (jun.) „Broń wodzów i żołnierzy”, wyd. Kluszczyński 2003
Żygulski, Zdzisław (jun.) „Broń wschodnia”, KAW. Warszawa 1983
Żygulski, Zdzisław (jun.) „Stara broń w polskich zbiorach”, KAW, Warszawa, 1982
Żygulski, Zdzisław (jun.) „Sztuka islamu w zbiorach polskich”, Warszawa 1989
Biografie, wspomnienia
Laskownicki S. „Szpada, bagnet, lancet. Moje wspomnienia”, Wrocław, 1970
Nadi, Aldo „The Living Sword: A Fencer`s Autobiography”, Laureate Press 1995
Papee, Adam „Na białą broń”, KAW 1987
Pawłowski, Jerzy “Trud olimpijskiego złota”, Warszawa 1973
Vigeant, Arsene „Bibliographie de l’Escrime”, Paris 1882
Zabłocki, Wojciech „Piórkiem i szablą”, Warszawa 1982
Zabłocki, Wojciech „Podróże z szablą”, Warszawa 1965
Zabłocki, Wojciech „Walczę, więc jestem”, Warszawa 2006
Zabłocki, Wojciech „Z workiem szermierczym po świecie”, Warszawa 1962
Historia pojedynków (kodeksy honorowe)
„Harcerski Kodeks Honorowy” Poznań – Warszawa – Wilno – Lublin 1925
Amberger, Christoph J. „The secret history of the sword”, Burbank, CA 1996
Baldrick, Robert „The Duel: A History of Duelling”, Spring Books 1965
Bartoszewski, Witold „Pojedynek. Jego Zasady i Reguły”, H.Altenberg, Lwów 1911
Billacois, Francois „The Duel: It`s Rise and Fall in Early Modern France”, Yale University Press 1990
Boziewicz, Władysław „Ogólne Zasady Postępowania Honorowego”, Nakład Własny, Kraków 1929
Cohen, Richard „By the Sword: Gladiators, Musketeers, Duelists, Samurai, Swashbucklers and Points of Honour”, Random House 2002
Frevert, Ute. „Men of Honour: A Social and Cultural History of the Duel”, Cambridge 1995
Gumiński, Jan „Powszechny Kodeks Honorowy”, Księgarnia F.Hoesica, Warszawa 1930
Holland, Barbara „Gentlemen`s Blood: A History of Dueling”, Bloomsbury USA 2004
Hutton, Alfred „The Sword & the Centuries”, Barnes & Noble Books 1995
Hutton, Alfred „The Sword Through the Centuries”, Dover Publications 2002
Janczewski, Stanisław „Pojedynek i Walka z nim”, Włocławek 1928
Kane, Harnett T. „Gentlemen, Swords & Pistols”, New York 1961
Kelly, James „That Damn`d Thing Called Honour: Duelling in Ireland 1570-1860”, Cork University Press 1995
Kiernan, V.G. „The Duel in European History”, Oxford University Press 1988
Kusiak, Franciszek „Życie codzienne Oficerów Drugiej Rzeczpospolitej”, wyd. PIW, Warszawa 1992
Landry, Stuart O. „Duelling in Old New Orleans”, New Orleans 1950
Łuczak, Maciej „Pojedynki na białą broń w Polsce w dwudziestoleciu międzywojennym”, [w:] „Z najnowszej historii kultury fizycznej w Polsce”, pod red. L. Szymańskiego, „Studia i Monografie AWF we Wrocławiu”, z. 37, Wrocław 1993
McAleer, Kevin „Dueling: The Cult of Honor in Fin-de-siecle Germany”, Princeton University Press 1994
Millingen, John Gideon „The History of Duelling: Including narratives of the most remarkable personal encounters, that have taken place from the earliest period to the present time”, tom 1 i 2, Adamant Media Corporation 2002
Mozgol, Ryszard „Pocałunek Erynii – pojedynek w tradycji i kulturze europejskiej”, w: Pro Fide, Rege, et Lege, nr. 35, Warszawa 1999
Naimski, Józef „O Pojedynkach”, Warszawa 1881
Odlanicki, Jan Władysław Poczobut „Pamiętniki 1640-1684”, Warszawa 1987
Pasek, Jan Chryzostom „Pamiętniki”, oprac. W. Czapliński, Wrocław – Warszawa – Kraków 1968
Piwowarczyk, Dariusz „Obyczaj rycerski w Polsce późnośredniowiecznej (XIV-XV wiek)”, wyd. DiG, Warszawa 1998
Radziwiłł, Albrycht S., Książę „Pamiętnik o dziejach w Polsce 1632-1656”, t. I-III, Warszawa 1980
Rawicz, Jerzy „Do pierwszej krwi”, wyd. Czytelnik, Warszawa 1974
Szyndler, Bartłomiej „Pojedynki”, PWN Warszawa 1987
Thimm, Carl A. „A Complete Bibliography of Fencing and Duelling”, London 1896
Williams, Jack K. „Dueling in the Old South: Vignettes of Social History”, Texas A&M University Press 1984
Opracowania ogólne
Bazancourt, Cezar de „Les secrets de l’Epee”, Paris 1862
Bazancourt, Cezar de „Secrets of the Sword”, przeł. C.F.CLAY, London 1900, Laureate Press 1998
Contamine P. „Wojna w średniowieczu”, Bellona, Warszawa 1999
Diderot i d’Alembert „ENCYKLOPEDIA” pod hasłem „Escrime” Paryż 1786/7
Ducklin Keith, Waller John, „Swordfighting – A Manual for Actors and Directors”, Londyn 2001
Evangelista Nick „Fighting with Sticks”, Port Townsend, 1998
Gaj J., Hądzelek K. „Dzieje kultury fizycznej w Polsce”, AWF Poznań 1997
Hobbs, William „Techniques of the Stage Fight”, London 1967
Jackson, James Louis „Three Elizabethan Fencing Manuals”, Delmar, NY Scholars Facsimiles & Reprints 1972
Kitowicz Jędrzej „Opis obyczajów za panowania Augusta III (1733-1763)”, wydanie II, oprac. R. Pollak, Wrocław 1951
Kusiak, Franciszek „Życie codzienne oficerów Drugiej Rzeczypospolitej”, wyd. PIW, Warszawa 1992
Lindholm, David „Fighting with the Quarterstaff”, 2006
Szajewski, Tomasz „Turnieje rycerskie – sport szlachetnych”, Wydawnictwo EGROS, Warszawa 2000
Wheeler R.E.M. „London and the Vikings”, London Museum Catalogue, Londyn 1927
Beletrystyka
Pervez-Reverte, Arturo „Fechmistrz”, wyd. Galeria 2003
Pervez-Reverte, Arturo cykl „Przygody Kapitana Alatriste”, tomy 1-5, wyd. MUZA
Plewczyński, Marek „Daj nam, Boże, sto lat wojny”, Wydawnictwo Bellona, Oficyna Wydawnicza Rytm, Warszawa 1997
Quevedo, Francisco de „Żywot młodzika niepoczciwego imieniem Pablos czyli Wzór dla obieżyświatów i zwierciadło filutów”, Warszawa 1978
Noże, krótka broń biała
Gwóźdź, Zbigniew „Noże wojska polskiego”, Bellona 2006
Hartink A.E „Encyklopedia noży”, Bellona 2006
Królikiewicz, Tadeusz „Bagnety”, Bellona 2002
Królikiewicz, Tadeusz „Encyklopedia noży wojskowych”, Oficyna Wydawnicza Alma-Press, Warszawa 2004
Królikiewicz, Tadeusz „Historia broni siecznej. Kordy, puginały, noże i bagnety”, Warszawa 2009
Królikiewicz, Tadeusz „Kordziki. Krótka broń mundurowa”, Bellona 2005
Mitin, Sergiusz „Noże”, Bellona 2004
Thompson, Logan „Sztylety i bagnety”, Bellona 2004
Artykuły, prace naukowe
Artykuły
Aylward, J.D. „Le Baron de Bazancourt”, „L’Escrime Francaise” 1958, nr 126
Aylward, J.D. „The Fencing Match in „Hamlet”, „The Sword”, 3/1950
Czajkowski, Zbigniew „Angelo – orędownik szermierki sportowej”, Człowiek i Ruch (Human Movement) 2/2001
Czajkowski, Zbigniew „Jak być szybszym?”, „Sport Wyczynowy” 1995, nr 1 – 2
Czajkowski, Zbigniew „Model mistrza a życie”, „Sport Wyczynowy”1989, nr 6
Czajkowski, Zbigniew „Pojedynki w XIX i pierwszych latach XX wieku”, Rocznik Naukowy AWF Poznań, zeszyt 50, 2001
Czajkowski, Zbigniew „Szermiercza praca nóg”, „Sport Wyczynowy” 1998, nr 3 -4
Czajkowski, Zbigniew „Szermierka na szpady – szpada elektryczna”, „Kultura Fizyczna” 1951
Czajkowski, Zbigniew „Vernesson de Lyancourt – szermiercza szkoła realizmu i rozsądku”, „Sport Wyczynowy” 11-12/1997
Czajkowski, Zbigniew „Węgierska nowoczesna szkoła szablowa. Osiągnięcia szermierzy Węgier Ludowych”, „Kultura Fizyczna” 1952, nr 11
Czajkowski, Zbigniew „Zasady umowne w szermierce na florety”, „Kultura Fizyczna” nr 5-6/1983
Czajkowski, Zbigniew „Zastój w rozwoju szermierki na szable”, „Sport Wyczynowy” 1973, nr 2
Grzegorek, Krzysztof „Szermierka-aktualna sytuacja”, „Trening. Kwartalnik metodyczno – szkoleniowy”, nr 4/48/2000
Kaźmierski E. „Technika zasadnicza u czołowych szablistów świata”, „Kultura Fizyczna” 1959, nr 1-2
Kaźmierski E. „Zaskoczenie w szermierce”, „Kultura Fizyczna” 1956, nr 2
Konopnicki J. „Wychowanie fizyczne w szkole polskiej na przełomie XVIII i XIX wieku”, „Wychowanie Fizyczne i Sport” 1957, t. 1
Lamparska, Joanna „Na ubitej ziemi”, „Focus Historia”, 6/2007
Łuczak, Maciej „Pojedynki na białą broń w Polsce w dwudziestoleciu międzywojennym”, [w:] „Z najnowszej historii kultury fizycznej w Polsce”, pod red. L. Szymańskiego, „Studia i Monografie AWF we Wrocławiu”, z. 37, Wrocław 1993
Nieuważny, Andrzej „Punkt honoru. Pojedynki w armii Napoleona”, „Mówią Wieki” 10/2005
Rotkiewicz, Maria „Początki szermierki kobiet w Polsce (do 1939 roku)”, „Sport Wyczynowy” 1988, nr 2-3
Rusinowa, Izabella „Hamilton kontra Burr”. Pojedynek, który zmienił USA”, „Mówią Wieki” 10/2007
Socha H., Szymankiewicz J. „Szabla Zabłockiego – wywiad”, „Budojo” 3/2003
Szymankiewicz, Janusz „Szabla polska i miecz japoński”, „Budojo” 1/2003
Wit B., Wit A., Krogulski A., Składanowska K., Składanowski Z. „Obciążenie treningowe lekcji szermierczej”, „Wychowanie Fizyczne i Sport” 1987, nr 4
Zabłocki, Wojciech „Funkcjonalno-Konstrukcyjna Charakterystyka Rękojeści Dwóch Typów Polskich Szabel Bojowych z wieku XVII” [w: „Studia i materiały do dziejów dawnego uzbrojenia i ubioru wojskowego”]. Muzeum Narodowe w Krakowie i Stowarzyszenie Miłośników Dawnej Broni i Barwy. Kraków 1971. część V
Zabłocki, Wojciech „Praca nóg szermierza”, „Budojo” 2/2004
Prace magisterskie
Arbaszewska E. „Kształtowanie szybkości szermierza”, AWF Katowice 1986
Bugajska M. „Antoni Sobik – sylwetka zawodnika, trenera, działacza”, AWF Katowice 1984
Byzdra D. „Szermierka na szpady – jej początki, rozwój, przeobrażenia i stan obecny”, AWF Katowice 1997
Cholajda Z. „Życie i działalność fechtmistrza Leona Kozy-Kozarskiego”, Wyższa Szkoła Wychowania Fizycznego, Poznań 1970
Chudzikiewicz M. „Rozwój szermierki w Polsce Ludowej”, Wyższa Szkoła Wychowania Fizycznego, Katowice 1980
Cymorek T. „Rozwój szermierki na florety w Polsce Ludowej (1945-1983)”, AWF Katowice 1985
Fajkis K. „Metodyka nauczania podstawowej techniki w szermierce na szable”, AWF Katowice 1987
Kamińska E. „Pchnięcie proste w świetle anatomii funkcjonalnej”, AWF Warszawa 1966
Kaźmierski E. „Próba analizy tempa szermierczego”, AWF Warszawa 1954
Morys M. „Analiza wypadu szermierczego”, AWF Katowice 1985
Motyl J. „Szermierka na szpady – jej rozwój i przeobrażenia”, WSWF Katowice 1980
Nowak R. „Działalność sportowa fechtmistrza Jana Pieczyńskiego”, AWF Poznań 1985
Paliga M. „Wybrane cięcia, zasłony i pchnięcia w szabli w świetle anatomii funkcjonalnej”, AWF Warszawa 1967
Pietraszek P. „Janos Kevey – sylwetka trenera, twórcy sukcesów polskich szablistów w latach 1947-1958”, AWF Warszawa 1985
Polakowski J. „Analiza urazowości u szermierzy kadry narodowej”, AWF Warszawa 1985
Sapuła L. „Analiza anatomiczna natarcia złożonego we florecie: „wiązanie” czwarte z krokiem w przód zwód wyminięcia wyminięciem”, AWF Warszawa 1968
Słowikowski J. „Proste pchnięcie z wypadem w szermierce w świetle anatomii funkcjonalnej”, AWF Warszawa 1964
Smoleński J. „Polskie piśmiennictwo szermiercze w XIX i XX wieku”, AWF Katowice 1986
Stasiewicz P. „Zadania i formy ćwiczeń pracy nóg w treningu szermierza”, AWF Katowice 1988
Wiklak-Liput M. „Działalność Kazimierza Laskowskiego i jego wpływ na rozwój szermierki i boksu w Polsce”, AWF Warszawa 1969
Wojciechowski M. „Taktyka, technika, styl walki czołowych szablistów świata”, AWF Katowice 1988
Wojtyczka A. „Metodyka nauczania podstawowej techniki w szermierce na florety”, AWF Katowice 1987
Żmudzki, Marcin „Miecz w kulturze egejskiej na tle innych typów broni i uzbrojenia”, Instytut Archeologii UW, Warszawa 1999
Rozprawy doktorskie
Czajkowski, Zbigniew „Ewolucja szermierki kolnej w Europie od czasów średniowiecza do przełomu XIX i XX w.”, rozprawa doktorska, AWF Katowice 1984
Łuczak, Maciej „Rozwój szermierki w Polsce w latach 1918-1939”, rozprawa doktorska, AWF Poznań 1989
© Marcin Żmudzki
BIBLIOGRAFIA
Poniżej przedstawiam pogrupowany tematycznie spis źródeł, z którymi powinien zapoznać się każdy, kogo interesuje szermierka, broń biała, czy walka bronią w ogóle. Zastrzegam przy tym, że nie zawsze zgadzam się z wieloma poglądami zawartymi w poniższych publikacjach. Niemniej jednak uważam, że ich poznanie pozwoli czytelnikowi pogłębić swoją wiedzę i stworzyć własny pogląd w temacie sztuk walki europejską bronią białą. Gorąco zachęcam do lektury.
Marcin Żmudzki
Szermierka (źródła historyczne)
Miecz
„Gladiatoria”, Anonim, Niemcy połowa XV wieku
„Goliath”, Anonim Niemcy ok. 1500, obecnie Biblioteka Jagiellonski, Poland
Döbringer Hanko „Fechtbuch”, 1389
Dürer Albrecht „Fechtbuch”, 1512
Lecküchner, Johannes „Fechtbuch”, Niemcy 1482
Liberi, Fiore de „Flos Duellatorum”, 1410
Mair, Paulus Hector „Fechtbuch”, Niemcy poł. XVI wieku
Meyer, Joachim „Gründtliche Beschreibung der Kunst des Fechtens”, Niemcy 1570, 1600
Meyer, Joachim „Kunst des Fechten”, Niemcy 1568
Novati, Francesco „FLOS DUELLATORUM IL FIOR DI BATTAGLIA di Maestro Fiore Die Liberi…” Bergamo, 1902
Ringeck, Sigmund „Die Ritterlich Kunst des Langen Schwerts”, Niemcy 1455-1460
Talhoffer, Hans „Hans Talhoffers Fechtbuchs”, 1467, Prag 1887
Rapier (szkoła hiszpańska i portugalska)
Carranza, Jeronimo „Libro de Jeronimo de Carranza, que trata de la filosofia de las armas y de su destreza, y de la agresion y defension Christiana, San Lucar de Barrameda”, Lisbona 1582
Cavalcabo, Hyeromine (Girolamo) „Traité, ou instruction pour tirer des armes de l’excellent scrimeur Hyéromine Cavalcabo. Avec un Discours pour tirer de l’espée seule”, Rouen 1609
De La Vega, D. „Alvaro Guerra Comprension de la Destreza”, Seville, 1681
Narvaez, Don Luis Pacheco de „Engaño y desengaño de las errores que se ban querido introducir en la destreza de las armas, por Don Luis Pacheco de Narvaez”, Madrid 1635
Narvaez, Don Luis Pacheco de „Por Don Luis Pacheco de Narvaez, Maestro del Rey, Nuestro Señor, en la filozofia y destreza de las armas, y mayoren los Reynos de España”, Madrid 1625
Tamariz, Nicolas D. „Cartilla y Luz en la Verdadera Destreza”, Sewilla 1696
Thibault, Gerard „Academy of the Sword: Part One: Philosophy and Practice”, 1628
Thibault, Gerard „Academy of the Sword: The Mystery of the Spanish Circle in Swordsmanship and Esoteric Arts”, trans. i analiza John Micheal Greer, Mountain Press 1998, The Chivalry Bookshelf 2006
Rapier (szkoła włoska i niemiecka)
Agrippa, Camillo „Trattato di Scientia d’Arme, con un dialogo di filosofia”, Mediolan, Rzym 1553
Alfieri, Francesco „La Scherma”, Padua 1640
Besnard, Charles „Le Maistre d’arme libéral, traittant de la théorie de l’art et exercice de l’espée, ou fleuret, et de tout se qui s’y peut faire et pratiquer de plus subtil, avec les principales figures et postures en taille douce; contenant en outre plusieurs moralitez sur ce sujet”, Rennes 1653
Capo Ferro da Cagli, Rudolfo “Gran simulacro dell’arte e dell un della Scherma di Rudolfo Capo Ferro da Cagli, Maestro dell’ eccelsa natione alemanna, nell’ inclita Città di Siena”, Siena, 1610
Di Mazo, Bondi „La Spada Maestra”, Venice 1696
Fabris, Salvator “De lo Schermo, overo scienza d“arme, di Salvator Fabris”, Copenhassen 1606
G. A. „Pallas Armata, the Gentlemans Armorie”, London 1639
Giganti, Nicoletto „Escrime nouvelle ou . . . diverses manieres de parer et de fraper d’espee”, Frankfurt 1619
Giganti, Nicolletto „Teatro, nel qual sono rappresentante diverse maniere e mode di oarare et di ferire di Spada sola, e di Spade e pugnale; dove ogni studioso potrà essercitarsi e farsi prattico nella professione dell’Armi”, Venetia 1606
Grassi, Giacomo di „His True Arte of Defence”, London 1594
Grassi, Giacomo di „Ragione di adoprar sicuramente l’Arme , si da offesa come da difeta; con un trattato dell’ inganno, et con un modo di essercitarsi da se stesso, per acquistare forza, giudicio et prestezza”, Venetia 1570
Lovino, Giovanni Antonio „Opera intorno alla practica e theorica del ben adoperare tutte le sorti di arme; overo, la scienza dell’arme “, około 1580-1600
Marcelli, Francesco Antonio „Regole della Scherma”, Rome 1686
Marozzo, Achille „Opera Nova dell`Arte delle Armi” Modena1536, Venetia 1568
Meyer, Joachim „Gründtliche Beschreibung der Kunst des Fechtens”, Niemcy 1570, 1600
Meyer, Joachim „Kunst des Fechten”, Niemcy 1568
Pallavicini, Giuseppe Moriscato „La Scherma Illustrata”, Palermo 1670
Pallavicini, Giuseppe Moriscato „La Seconda Parte della Scherma Illustrata”, Palermo 1673
Sainct-Didier, Henry Traitté contenant les secrets du premier livre sur l’espée, mère de toutes armes, qui sont espée, dague, cappe, targue, rondelle, l’espée deux mains et les deux espées, avec ses purtraittures, ayant les armes au poing pour se deffendre et offencer à un mesme temps des coups qu’on peut tirer, tout en asaillant qu’en deffendant, fort utile et profitable pour adextrer la noblesse et supost de Mars; redigé par art, ordre et pratique, Paris 1573
Saviolo, Vincentio „His Practise, in Two Books”, London 1595
Sutor, Jakob von Baden „Kunstliches Fechtbuch…”, Franckfurt am Mayn 1612
Viggiani dal Montone, Angelo „Lo Schermo”, Venice 1575
Szpada, floret (szkoła francuska)
André, Emile „Manual théorique et pratique d”Escrime (Fleuret, sabre, épée)”, Paris 1896
Angelo, Domenico „L’Ecole des Armes – School of Armes”, London 1765
Angelo, Domenico „The School of Fencing London”, London 1787
Blackwell, Edward „The Art of Defence”, Williamsburg VA 1734
Castello, Julio Martinez „Theory of Fencing”, New York 1931
Corbesier A. J. „Small Sword Exercise”, Washington 1873
Corbesier, A.J. „Theory of Fencing; with the Small-Sword Exercise”, 1873
Cordelois, (Monsieur) „Leçons d’armes: du duel et de l’assaut, théorie compléte sur l’art de l’escrime”, Paris 1872
Danet, Guillaume “L’art des armes (…)”, Paris 1766
Dubios, Georges „l`Escrime de Duel”, Paris 1903
Girard P. J. F. „Traite des Armes”, Hague 1740
Gomard (A.J.J.Possellier) „La Theorie de l`Escrime”, Paris 1845
Gomard (A.J.J.Possellier) „L`Escrime a la Baionnette ou Ecole du Fantassin”, Paris 1847
La Boessiere „Traite de l`Art des Armes”, Paris 1818
Labat, Le Sieur „L’Art de l’Epee”, Tuluza 1690
Labat, Le Sieur „L’art en fait, ou de l’epee, seule, avec les attitudes; dedie a monseigneur le Comte d’Armaignac, Grand Ecuyer de France, par le Sieur Labat, Maitre en fait d’armes, de la ville et Academie de Toulouse”, Tuluza 1696
Labat, Le Sieur „Questions sur l’art en fait d’armes, ou de l’epee, dedie a monseigneur le duc de Bourgagne, par le Sieur Labat Maitre au dit Art de la Ville et Academie de Toulouse”, Tuluza 1701
L`Abbat, Monsieur „The Art of Fencing, or the Use of the Small Sword”, Dublin 1734, Dodo Press 2007
Lafaugere, Louis-Justin „Traite de l’art de faire des armes”. Paris 1825
Le Perche „L’exercice des ou le manîement du fleuret. Pour ayder la mémoire de ceux qui sont amateurs de cet art, par Le Perché”, Paris 1676
Liancour, Verneson „Le maistre d’armes, ou l’exercice de l’espée seulle dans sa perfection. Dédié à Monseigneur le duc de Bourgogne par le sieur De Liancour”, Paris 1686
Prévost Camille, Jollivet G. „l`Escrime et le Duel”, Paris 1891
Prévost, Camille „Theorie pratique de l`escrime”, Paris 1886
Renaud J.J. „L’Escrime”, Paris 1911
Rondelle, Louis. „Foil and Sabre: A Grammar of Fencing”, 1892
Touche, Philibert de la „Les vrays principes de l’’espée seule, dediéz au Roy, par le Sieur de la Touche, maistre en faits d’armes à Paris et des pages de la Reyne, et de ceux de la Chambre de son Altesse Royale, Monseigneur le duc d’Orléans”, Paris 1670
Vigeant, Arsene „Un Maitre d’Armes sous la Restauration: Jean-Louis”, Paryż 1883
Szpada, floret (szkoła włoska)
Barbasetti, Luigi. „The Art of the Foil”, Barnes & Noble Books 1998
Bartelli, Paolo „Trattato di Scherma”, Bologna 1800
Greco, Aurelio „La Spada e la Sua Aplicazione”, Rome 1907
Marchionni, Alberto „Trattato di Scherma”, Florence 1847
Masiello, Ferdinando „La scherma italiana di spada e di sciabola”, Firenze 1887
Lambertini, Vittorio „Trattato di scherza”, Bologna 1870
Parise, Masaniello „Trattato teorico pratico della scherma di spada e sciabola”, Rome 1884
Pecoraro Salvatore i Pessina Carlo „La sciabola”, Roma 1910
Radaelli, Giuseppe „Istruzione per la scherma di sciabola e di spada”, Milano 1876
Rosaroll Scorza, Giuseppe „La scienza della scherma esposta dai due amici Rosaroll Scorza e Pietro Grisetti”, Milano 1803
Rossi, Giordano „Scherma di spada e sciabola”, Milano 1885
Szpada, floret (szkoła angielska i szkocka)
Angelo, Henry „The school of fencing : with a general explanation of the principal attitudes and positions peculiar to the art”, London 1787
Blackwell, Henry „The gentleman`s tutor for the small sword, or, The compleat English fencing master…”, London 1730
Chapman, George „Foil Practice; With a Review of the Art of Fencing”, London 1861
Godfrey, John „A Treatise Upon the Useful Science of Defence”, London 1797
Hope, William „The Sword Man’s Vademecum”, Edynburg 1691
Mahon, Andrew „Art of Fencing”, Dublin 1734
Miller, James „A treatise on backsword, sword, buckler, sword and dagger, sword and great gauntlet, falchion, quarterstaff”, Londyn 1737
Pepper W. „An abridgment of the new broad sword exercise”, London 1797
Silver, George „Paradoxes of Defence”, Londyn 1599
Swetnam, Joseph „The Schoole of Defence”, London 1617
Walker, Donald „Defencive Exercises”, London, 1840
Wylde, Zachary The English master of defence: or The gentleman’s al-a-mode accomplishment…”, 1711
Szermierka historyczna (opracowania współczesne)
Brown, Terry „English Martial Arts”, Anglo-Saxon Books, Norfolk 1997
Clements, John „Medieval Swordsmanship: Illustrated Methods and Techniques”, Paladin Press, 1998
Clements, John „Renaissance Swordsmanship: The Illustrated Book Of Rapiers And Cut And Thrust Swords And Their Use”, Paladin Press 1997
Forgeng, Jeffrey „The Medieval Art of Swordsmanship: A Facsimile and Translation of Europe`s Oldest Personal Combat Treatise, Royal Armouries MS I.33”, Chivalry Bookshelf 2003
Gaugler, William „A Dictionary of Universally Used Fencing Terminology”, Sunrise 1985
Gaugler, William „The Science of Fencing”, Laureate Press 1983, 1997
Kirby, Jared „Italian Rapier Combat: Capo Ferro`s Gran Simulacro”, Greenhill Books 2004
Knight D.J., Hunt B. „Polearms of Paulus Hector Mair”, Paladin Press 2008
Leoni, Tommaso „Art of Dueling: Salvator Fabris` Rapier Fencing Treatise of 1606”, The Chivalry Bookshelf, 2005
Lindholm, David, Svärd Peter „Knightly Arts of Combat – Sigmund Ringeck`s Sword and Buckler Fighting, Wrestling, and Fighting in Armor”, Paladin Press 2006
Lindholm, David, Svärd Peter „Sigmund Ringeck`s Knightly Art of the Longsword”, Paladin Press 2003
Porzio, Luca „Arte Gladitoria: 15th Century Swordsmanship of Master Fillipo Vadi”, Chivalry Bookshelf 2002
Price, Brian R. „Teaching & Interpreting Historical Swordsmanship”, Chivalry Bookshelf 2005
Rapisardi, Giovanni „Achille Marozzo, Opera Nova dell`Arte delle Armi”, Padova 1999
Rapisardi, Giovanni „Flos Duellatorum in armis, sine armis, equester et pedester”, Padova 1998
Rector, Mark „Highland Swordsmanship”, Chivalry Bookshelf 2001
Rector, Mark „Medieval Combat: A Fifteenth-Century Illustrated Manual of Swordfighting and Close-Quarter Combat”, Greenhill Books 2006
Sawicki, Zbigniew „Traktat szermierczy o sztuce walki polską szablą husarską – podstawy”, Zawiercie 2004
Tobler Christian Henry „Secrets of German Medieval Swordsmanship” 2001
Tobler, Christian Henry „Fighting with the German Longsword”, The Chivalry Bookshelf 2004
Turner, Craig, Tony Soper „Methods and Practice of Elizabethan Swordplay”, Southern IL. University Press 1990
Windsor, Guy „Duellists Companion: A Training Manual for 17th Century Italian Rapier”, Chivalry Bookshelf 2006
Windsor, Guy „The Swordsman`s Companion: A Modern Training Manual for Medieval Longsword”, 2004
Żabinski, Grzegorz, Walczak Bartłomiej „The Codex Wallerstein : A Medieval Fighting Book from the Fifteenth Century on the Longsword, Falchion, Dagger, and Wrestling”, Paladin Press 2002
Zabłocki, Wojciech „Cięcia prawdziwą szablą”, Wyd. SiT., Warszawa 1989
Zabłocki, Wojciech „Polskie sztuki walki – miecz oburęczny i szabla husarska”, Warszawa 2001
Szabla (szermierka sportowa i pojedynkowa)
Angelo, Harry „Hungarian Highland Broadsword”, London 1790
Arlow, Gusztáv „A kardvívás”, 1902
Barbasetti, Luigi „Das Säbelfechten”, Wiedeń 1899
Bernolak, Karol „Podręcznik szermierczy i krótki opis szabli polskiej”, Przemyśl 1898
Borysiuk, Zbigniew „Współczesna szermierka na szable”, Warszawa 2005
Bryła, Kazimierz „Szermierz podstawowy, czyli podręcznik polski do nauki szermierki szpadonem. Opracowano na podstawie zasad przyjętych w szkołach wojskowych”, 1888
Burton, Richard Francis „A New System of Sword Exercise for Infantry”, London 1876
Corbesier, Antoine J. „Principles of squad instruction for the broadsword”, Pensylwania 1869
Crosnier, Roger „Fencing With The Sabre”, A.S. Barnes & Co. 1955
Durski, Antoni „Szkoła szermierki siecznej”, Lwów 1879 (rękopis)
Durski, Antoni „Zarys systemu ćwiczeń gimnastycznych”, Lwów 1881
Fullam, William F. „The Petty Officer’s Drillbook United States Navy”, Naval Institute, Annopolis 1904
Gnoiński, Bolesław Zygmunt „Szkoła szermierki”, Warszawa 1909
Halász, Zygmunt „A vívás középiskoláinkban. Különlenyomat az Orsz ref. Tanáregyesület évkönyvébol”, 1903
Hergsell, Gustav „Die Fechtkunst”. Wyd. 2. Wien 1892
Hutton, Alfred „Cold steel – A Practical Treatise on Sabre”, Londyn 1889, 1893
Hutton, Alfred „Cold Steel: The Art of Fencing with the Sabre”, Dover Publications Inc. 2006
Kevey, Janos „Szermierka na szable. Podstawy nowoczesnej techniki szablowej”, wyd. GKKF, Warszawa 1952
Lambertini, Vittorio „Trattato di scherza”, Bologna 1870
Mańkowski, Włodzimierz „Szermierka na szable”, Lwów 1929
Masiello, Ferdinando „La scherma di sciabola”, Firenze 1902
Masiello, Ferdinando „La scherma italiana di spada e di sciabola / per Ferdinando Masiello”, Firenze 1887
Miller, James A. (Captain) „A treatise on backsword, sword, buckler, sword and dagger, sword and great gauntlet, falchion, quarterstaff”, 1737
Ministerstwo Spraw Wojskowych „Regulamin kawalerii”, Warszawa 1933
Parise, Masaniello „Trattato teorico pratico della scherma di spada e sciabola”, Rome 1884
Pecoraro Salvatore i Pessina Carlo „La sciabola”, Roma 1910
Pepper W. „An abridgment of the new broad sword exercise”, London 1797
Radaelli, Giuseppe „Istruzione per la scherma di sciabola e di spada”, Milano 1876
Renaud J.J. „L’Escrime”, Paris 1911
Rossi, Giordano „Scherma di spada e sciabola”, Milano 1885
Roworth C. „The Art of Defence on Foot with the Broad Sword and Sabre, uniting the Scotch and Austrian Methods, into one regular system”, London, 1798
Sawicki, Zbigniew „Traktat szermierczy o sztuce walki polską szablą husarską – podstawy”, Zawiercie 2004
Schenker, Zoltan Ozoray „Szermierka na szable”, Wydawnictwo SiT Warszawa 1962
Sobolewski, Władysław „Szermierka na szable”, 1927
Spyra S. „Szermierka. Metodyka nauczania. Floret – szabla – szpada”, Warszawa 1970
Starzewski, Michał „O szermierstwie” [w:] Starzewski J. „Ze wspomnień o Michale Starzewskim”, Kraków 1932
Szabo, Laszlo „Fencing and the Master”, Budapest 1977
U. S. Army „Provisional Regulations for Sabre Exercise”, Washington 1907
Waite J. M. „Lessons in Sabre, Singlestick, Sabre & Bayonet, and Sword Feats”, London ok.1881
Walker, Donald „Defencive Exercises”, London, 1840
Zabłocki, Wojciech „Cięcia prawdziwą szablą”, Wyd. SiT., Warszawa 1989
Zabłocki, Wojciech „Polskie sztuki walki – miecz oburęczny i szabla husarska”, Warszawa 2001
Żytny J. „Krótki zarys szermierki na szable podług systemu włoskiego”, Lwów 1908
Szermierka na bagnety
„Nauka podająca sposoby bicia sie na bagnety”, praca zbiorowa, reprint regulaminu wydanego dla Wojska Polskiego w 1827r., wyd. 4 Pułk Piechoty Księstwa Warszawskiego – Kuźnia
Angelo, Henry „Bayonet Exercise”, New Edition, London 1860
Burton, Richard Francis „A Complete System of Bayonet Exercise”, London 1853
Hutton, Alfred „Bayonet-fencing and sword-practice / by Alfred Hutton”, London 1882
Hutton, Alfred „Fixed bayonets : a complete system of fence for the British magazine rifle …/ by Alfred Hutton”, London 1890
Kelton J. C. „A New Manual of the Bayonet”, New York 1862
Laskowski, Kazimierz „Program szermierki na bagnety”, Warszawa 1950
Laskowski, Kazimierz „Sportowa szermierka na bagnety”, wyd. GKKF, Warszawa 1951
McClellan G. B. „Manual of Bayonet Exercise”, Philadelphia 1862
Possellier, A.J.J. „L`escrime a la baionnette, ou ecole du fantassin pour le maniement du fusil comme arme blanche / par Gomard”, Paris 1847
Dalekowschodnia szermierka i sztuki walki
„Mistrzowie japońskich sztuk walki”, praca zbiorowa, wyd. Choy Lee Fut
Budden, Paul „Nihon Kendo Kata”, Bydgoszcz 2003
Funakoshi, Gichin „Karate – Do Moje życie”, wyd. Damond Books 2002
Kaisen „Budodharma droga samuraja”, wyd. KOS 2001
Kotaro Oshima, Kozo Ando „Kendo”, Weinmann Wolfgang, Berlin 1981, 2006
Miłkowski, Jerzy „Encyklopedia sztuk walki”, Algo 2008
Miyamoto, Musashi „Gorin-no Sho: Księga pięciu kręgów”, Diamond Books, Bydgoszcz 2001
Ozawa, Hiroshi „Kendo – podręcznik japońskiej szermierki”, wyd. Diamond Books 2006
Piotrkowicz, Tomasz „Podręcznik szermierki samurajskiej Battodo”, Warszawa 2005
Ratti Oscar, Westbrook Adele „Sekrety samurajów; sztuki walki średniowiecznej Japonii”, wyd. Diamond Books, Bydgoszcz 1997
Stevens, John „Trzej mistrzowie budo: Jigoro Kano (judo), Gichin Funakoshi (karate), Morihei Ueshiba (aikido)”, wyd. Diamond Books 2001
Szymankiewicz, Janusz „Samuraje: pochodzenie, obyczaje, sztuki walki”, CIBET, Warszawa 1997
Yagyū, Munenori, „Sztuka wojny rodu Yagyu. Heiho kadensho”, wyd. Diamond Books2005
Yamamoto (Jōchō), Tsunetomo „Hagakure – Sekretna Księga Samurajów”, Poznań 2001
Tokeshi, Jinichi „Kendo, podstawy, filozofia i zasady walki”, Bydgoszcz 2008
Szermierka sportowa
Arkadijew, Witalij „Fiechtowanije”, Moskwa 1964
Borysiuk, Zbigniew „Współczesna szermierka na szable”, Warszawa 2005
Borysiuk, Zbigniew „Psychomotoryczne i osobowościowe uwarunkowania poziomu mistrzowskiego w szermierce”, Opole 2002
Bower, Muriel „Foil Fencing”, Brown & Benchmark Pub. 1993
Carron A. V. „Motivation – Implications for coaching and teaching. London”, Sports Dynamics, Ontario 1984
Carron A. V. „Social psychology of sport”, Movement Publications, Ithaca 1980
Černohorský J. „Škola šermu fleuretem a kordem, Stání Tělovýchovně Nakladatelsví”, Praha 1956
Crosnier, Roger “Fencing With The Foil: Instruction and Technique”, Faber and Faber 1953
Crosnier, Roger „Fencing With The Epee”, A.S. Barnes & Co. 1958
Crosnier, Roger „Fencing With The Sabre”, A.S. Barnes & Co. 1955
Czajkowski, Zbigniew „Nauczanie techniki sportowej” Warszawa 1991, wyd. II, zmienione i poszerzone. Warszawa 2004
Czajkowski, Zbigniew „Nowa szermierka”, wyd. MON, GKKF, Warszawa 1951
Czajkowski, Zbigniew „Nowa szermierka”, wyd. SiT, Warszawa 1954
Czajkowski, Zbigniew „Szermierka na florety”, wyd. SiT, Warszawa 1954
Czajkowski, Zbigniew „Szermierka na szpady (technika – taktyka – trening – walka)”, wyd. SiT, Warszawa 1977
Czajkowski, Zbigniew „Szermierka na szpady”, Polski Związek Szermierczy 1991
Czajkowski, Zbigniew „Szermierka. Floret”, wyd. SiT, Warszawa 1987
Czajkowski, Zbigniew „Taktyka i psychologia w szermierce”, Katowice 1984, wyd. II Katowice 2007
Czajkowski, Zbigniew „Teoria i metodyka współczesnej szermierki”, wyd. SiT, Poznań 1968
Czajkowski, Zbigniew „Trening szermierza. Wybrane zagadnienia”, Cz. I, wyd. AWF Katowice 1988
Czajkowski, Zbigniew „Trening szermierza. Wybrane zagadnienia”, Cz. II, wyd. AWF Katowice 1988
De Beaumont C.L. „Modern Britisch Fencing, A history of the Amateur Fencing Association of Great Britain”, London 1949
Deladrier, Clovis „Modern Fencing”, Annapolis, 1973
Evangelista, Nick „The Art and Science of Fencing”, Masters Press 1996
Gaugler, William „Fencing Everyone”, Winston-Salem 1987
Gaugler, William „La scienza della scherma”, Bologna 1992
Gaugler, William „The Science of Fencing: A Comprehensive Training Manual for Master and Gaugler William Student Including Lesson Plans for Foil, Sabre and Epee Instruction”, Milbridge, 1996, 1999, Bangor 2004
Gillet, Jean-Jacques „Foil Technique & Terminology”, Ithaca NY, 1977
Kevey, Janos „Szermierka na szable. Podstawy nowoczesnej techniki szablowej”, wyd. GKKF, Warszawa 1952
Laskowski, Kazimierz „Materiał programowy nauczania szermierki w Wyższych Szkołach Wychowania Fizycznego”, 1952
Morys, Michał „Szermierka – szpada : skrypt dla studentów”, Katowice 2006
Nadi, Aldo „On Fencing”, Laureate Press 1943, 1996
Pitman, Brian „Fencing: Techniques of Foil, Epee, and Sabre”, Crowood Press 1988
Schenker, Zoltan Ozoray „Szermierka na szable”, wyd. SiT Warszawa 1962
Spyra S. „Szermierka. Metodyka nauczania. Floret – szabla – szpada”, Warszawa 1970
Szabo, Laszlo „Fencing and the Master”, Budapeszt 1977
Urałow J. „Fiechtowanije – moja żizń”, Odessa 2004
Wężowski J. „Szermierka”, wyd. SiT, Warszawa 1976
Historia szermierki
Angelo, Henry „Reminisces of Henry Angelo”, 1904
Anglo, Sydney „The Martial arts of Renaissance Europe”, Yale University Press 2000
Aylward, J.D. „The English Master of Arms from the Twelfth to the Twentieth Century”, Routledge & Kegan Paul, London 1956
Castle, Egerton „Schools and Masters of Fence: From the Middle Ages to the Eighteenth Century”, Londyn 1885, York 1969, Dover Publications Inc. 2003.
Gaugler, William „The History of Fencing: Foundations of Modern European Swordplay”, Laureate Press, Bangor 1998
Hutton, Alfred „Old Sword Play”, 1892, Dover Publications 2001
Hutton, Alfred „The Sword & the Centuries”, Barnes & Noble Books 1995
Hutton, Alfred „The Sword Through the Centuries”, Dover Publications 2002
Łuczak, Maciej „Rozwój szermierki w Polsce w latach 1918-1939”, rozprawa doktorska, AWF Poznań 1989
Łuczak, Maciej „Szermierka w Polsce w latach 1945-1989”, AWF Poznań 2002
Pardoel, Henry W. „The Complete Bibliography of the Art and Sport of Fencing”, Ontario 1996
Pawluczuk Z. „Sport w Wojsku Polskim w latach 1918-1989”, wyd. BUWiK, Warszawa 1989
Swetnam, Joseph „Schoole of Noble and Worthy Science of Defense”, Londyn 1617
Thimm, Carl A. „A Complete Bibliography of Fencing and Duelling”, London 1896
Vigeant, Arsene „Bibliographie de l’Escrime”, Paris 1882
Vindel, Antiguos „Tratados De Esgrima”, Madrid 1898
Wise, Arthur „The Art & History of Personal Combat”, London 1971
Typologia broni
Anderson J.K. „Hoplite Weapons and Offensive Arms” w Hanson, Victor Davis (ed.) „Hoplites: The Classical Greek Battle Experience.”, London, 1991, s. 15-37
Bałdowski, Włodzimierz „Militaria z dawnej kolekcji wilanowskiej”, Warszawa 1990
Bielecki, Zygmunt „Polskie szable XX wieku”, KAW, Warszawa 1980
Bielecki, Zygmunt „Polskie szable pamiątkowe”, KAW, Warszawa 1980
Bołdyrew, Aleksander „Produkcja i koszy uzbrojenia w Polsce XVI wieku”, Warszawa 2005
Boheim W. „Handbuch der Waffenkunde”, Lipsk 1890
Bukowski Z. „Tarcze oraz ich wyobrażenia w kulturach łużyckiej i wschodniopomorskiej”, „Archeologia Polski”, t. 16/1971, z. 1-2, s. 177-194
Burton, Richard Francis „The Book of the Sword”, London 1884, Dover Publications 1988
Chodyński, Antoni Romuald „Militaria malborskie”, Malbork 1991
Chodyński, Antoni Romuald „Zbrojownie Malborskie”, Malbork 1978
Chodyński, Antoni Romuald (red.) „Oręż perski i indoperski XVI-XIX wieku ze zbiorów polskich”, Malbork 2000
Chrząszczewski, Wincenty „Szabla polska wzór 1934”, [w:] „Muzealnictwo Wojskowe”, Warszawa 1985
Coe, Michael „Swords and Hilt Weapons”, Barnes & Noble Books 1993
Czerwiński A., Dudek L. „Szabla żołnierza polskiego XIX i XX wieku”, wyd. Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1988
Dąbrowski K. „Uwagi o mieczach późnolateńskich z odciskami stempli”, „Archeologia Polski”, t. 16 1971, z. 1-2, s. 219-232
Dąbrowski K., Kolendo J. „Z badań nad mieczami rzymskimi w Europie środkowej i północnej”, „Archeologia Polski”, t. 12 1967, z. 2, s. 383-424
DeVries, Kelly „Infantry Warfare in the Early Fourteenth Century”, The Boydell Press, Woodbridge 1996
Dziewanowski W. „Uzbrojenie w rozwoju dziejowym”, Lwów 1938
Dziewanowski W. „Zarys dziejów uzbrojenia w Polsce”, Warszawa 1935
Edge David, Paddock John „Arms and Armour of the Medieval Knight”, Crescent Books, Nowy Jork 1991
Evangelista, Nick „The Encyclopedia of the Sword”, Greenwood Press 1995
Fogel J. „Studia nad uzbrojeniem ludności kultury łużyckiej w dorzeczu Odry i Wisły”, Poznań 1979
Fuller R., Gregory R. „Wojskowe miecze japońskie 1868-1945”, Diamond Books 2008
Gembarzewski, Bronisław „Przyczynki do historii średniowiecznej broni siecznej polskiej lub z Polską związanej”, „Broń i Barwa”, R.III, 1936
Głosek M., Nadolski A. „Miecze średniowieczne z ziem polskich”, Łódź 1970
Głosek, Marian „Miecze środkowoeuropejskie z X-XV w.”, Warszawa 1984
Głosek, Marian „Późnośredniowieczna broń obuchowa w zbiorach polskich”, Instytut Archeologii i Etnologii PAN, Warszawa-Łódź 1996
Głosek, Marian „Znaki i napisy na mieczach średniowiecznych w Polsce”, 1973
Gradowski M. „Nazewnictwo części składowych dawnego uzbrojenia”, Muzealnictwo 1969/70, nr 18
Gradowski M., Żygulski Z. jun. „Słownik uzbrojenia historycznego”, Warszawa 1998
Jagodziński Zygmunt K. „Broń kombinowana i zbytkowna XVI-XIX wieku”, Rytm, Warszawa 2004
Januszkiewicz, Czesław „Szabla wschodnia i jej typy narodowe”, Londyn 1973
Kajzer Leszek „Uzbrojenie i ubiór rycerski w średniowiecznej Małopolsce w świetle źródeł ikonograficznych”, Wrocław 1976
Keen M. (red.) „Medieval Warfare – A History”, Oxford University Press, New York 1999
Konstankiewicz Andrzej, Kukawski Lesław „Uzbrojenie kawalerii polskiej” [w:] „Studia i Materiały do historii wojskowości”, Warszawa 1983, t. XXVI
Kosterski-Spalski, Władysław „Szable S. Wz.34 Huty Ludwików – Kielce”, [w:] „Rocznik Muzeum Świętokrzyskiego”, 1963, t. I
Kwaśniewicz, Włodzimierz „1000 słów o broni białej i uzbrojeniu ochronnym”, Warszawa 1981, 1989
Kwaśniewicz, Włodzimierz „Dzieje szabli w Polsce”, Bellona, Oficyna Wydawnicza Rytm, Warszawa 1999, 2007
Kwaśniewicz, Włodzimierz „Leksykon broni białej i miotającej”, Warszawa 2003
Kwaśniewicz, Włodzimierz „Szable sławnych Polaków”, BELLONA, Warszawa 2006
Łepkowski J. „Broń sieczna w ogóle i w Polsce uważana archeologicznie”, Kraków 1857
Ledochowski, Stanisław „ Polskie szable bojowe”, KAW Warszawa 1980
Ledochowski, Stanisław „ Polskie szable paradne”, KAW, Warszawa 1980
Lewerken, Heinz-Werner „Kombinationswaffen des 15.-19. Jahrhunderts”, Militarverlag der Deutschen Demokratischen Republik 1989
Marek, Lech „Wczesnośredniowieczne miecze z Europy Środkowej i Wschodniej. Dylematy archeologa i bronioznawcy”, „Studia Archeologiczne” XXXVI, Wrocław 2005
Meyer, Stanisław „Trochę uwag o szablach polskich”, „Broń i Barwa”, R.I, 1934
Meyer, Stanisław „Typy szabel polskich”, „Broń i Barwa”, R.I, 1934, nr 4
Mincer, Bohdan „Szable używane w Wojsku Polskim w 1918 – 1939.”, Londyn 1964
Müller Heinrich, Kölling Hartmut „Europäische Hieb- und Stichwaffen Berlin”, 1984
Nadolski, Andrzej (red.) „Polska technika wojskowa do roku 1500”, Oficyna Naukowa, Warszawa 1994
Nadolski, Andrzej (red.) „Uzbrojenie w Polsce średniowiecznej 1350-1450”, Łódź 1990
Nadolski, Andrzej „Polska broń. Broń biała”, Ossolineum, Wrocław 1974, 1984
Nadolski, Andrzej „Studia nad uzbrojeniem polskim w X, XI i XII wieku”, Łódź 1954
Norman, A.V.B. „The Rapier and Smallsword 1460-1820 Arms and Armour”, London, Melbourne Arno Press, New York 1980
Norman, Vesey „Arms & Armour”, London, 1964
Nowakowski Andrzej „Uzbrojenie średniowieczne w Polsce”, Toruń 1991
Nowakowski Andrzej (red.) „Uzbrojenie w Polsce średniowiecznej 1450-1500”, Toruń 2003
Oakeshott, Edward „A Knight and His Weapons”, Pensylvania 1997
Oakeshott, Edward „Archaeology of weapons”, Londyn 1960
Oakeshott, Edward „European Weapons and Armour”, The Boydell Press, Woodbridhe 2000
Oakeshott, Edward „Records of the Medieval Sword”, The Boydell Press, Woodbridge 2000
Oakeshott, Edward „Sword in the Age of Chivalry”, Lutterworth Press, Londyn 1964
Pawłowska, Maria „Broń biała – sieczna w zbiorach Muzeum Okręgowego w Toruniu”, Toruń 1986
Pawłowska, Maria „Broń i uzbrojenie orientalne w zbiorach Muzeum Okręgowego w Toruniu. Katalog”, Toruń 1978
Piaskowski J. „Niektóre dziwerowne miecze rzymskie na ziemiach Polski”, „Z otchłani wieków”, R. 31/1965
Piaskowski J. „Rozwój technologii mieczów rzymskich od czasów najdawniejszych do XV wieku”, „Muzealnictwo Wojskowe”, t. 1/1959, s. 149-176
Sarnowska W. „Miecze wczesnośredniowieczne w Polsce”, „Światowit”, t. XXI: 1955
Schoebel, Johannes „Prunkwaffen”, Leipzig 1973
Socha, Henryk „Japońskie noże”, Bellona 2006
Socha, Henryk „Miecze japońskie Nihonto”, Bellona 2002
Socha, Henryk „Tsuba. Elementy broni samurajskiej”, Bellona 2003
Stefańska Z., Rohozińska M. „Katalog zbiorów – wiek XVIII [Muzeum Wojska Polskiego]”, MON, Warszawa 1960
Stefańska, Zofia „Katalog zbiorów – wiek XVII [Muzeum Wojska Polskiego]”, MON, Warszawa 1968
Stone, George Cameron „Glossary of the Construction, Decoration and Use of Arms & Armor”, Jack Brussell Publisher 1961
Szubelak, Bronisław „Hoplita grecki VII-V w. p.n.e. Studium bronioznawcze”, Zabrze, 2007
Szubelak, Bronisław „„Legionista Cezara – studium bronioznawcze”, Częstochowa, 1999
Szymczak, Jan „Produkcja i koszty uzbrojenia rycerskiego w Polsce XIII-XV w.”, Łódź 1989
Wagner, Eduard „Hieb- und Stichwaffen”, Praga 1966
Wagner, Eduard „Swords & Daggers”, London 1975
Wawrzonkowska Z. „Uzbrojenie i ubiór rycerski Piastów Śląskich od XII do XIV w.”, Łódź
Weland, Gerald „Poradnik kolekcjonera. Miecze, szable i sztylety”, Warszawa 2003
Wheeler R.E.M. „London and the Vikings”, London Museum Catalogue, Londyn 1927
Wojciechowski, Włodzimierz „Broń pierwotna i starożytna w Polsce”, Warszawa 1973
Wołagiewiczowie M.D. i R. „Uzbrojenie ludności Pomorza Zachodniego u progu naszej ery”, „Materiały Zachodniopomorskie” t. 9/1963, s. 9-166
Yumoto, John M. „Miecz samurajski”, Wyd. Diamond Books 2004
Zabłocki, Wojciech „Cięcia prawdziwą szablą”, Wyd. SiT., Warszawa 1989
Ziemacki W. „Tarcze bojowe i tarcze dekoracyjne”, „Z otchłani wieków”, R. 30/1964, z. 2, s. 133-135
Żukowski, Robert „Rycerstwo polskie X-XVw.”, Oficyna Wydawnicza Volumen, Warszawa 1999
Żygulski, Zdzisław (jun.) „Broń starożytna” KAW, Warszawa 1998
Żygulski, Zdzisław (jun.) „Broń w dawnej Polsce na tle uzbrojenia Europy i Bliskiego Wschodu”, PWN, Warszawa 1975
Żygulski, Zdzisław (jun.) „Broń wodzów i żołnierzy”, wyd. Kluszczyński 2003
Żygulski, Zdzisław (jun.) „Broń wschodnia”, KAW. Warszawa 1983
Żygulski, Zdzisław (jun.) „Stara broń w polskich zbiorach”, KAW, Warszawa, 1982
Żygulski, Zdzisław (jun.) „Sztuka islamu w zbiorach polskich”, Warszawa 1989
Biografie, wspomnienia
Laskownicki S. „Szpada, bagnet, lancet. Moje wspomnienia”, Wrocław, 1970
Nadi, Aldo „The Living Sword: A Fencer`s Autobiography”, Laureate Press 1995
Papee, Adam „Na białą broń”, KAW 1987
Pawłowski, Jerzy “Trud olimpijskiego złota”, Warszawa 1973
Vigeant, Arsene „Bibliographie de l’Escrime”, Paris 1882
Zabłocki, Wojciech „Piórkiem i szablą”, Warszawa 1982
Zabłocki, Wojciech „Podróże z szablą”, Warszawa 1965
Zabłocki, Wojciech „Walczę, więc jestem”, Warszawa 2006
Zabłocki, Wojciech „Z workiem szermierczym po świecie”, Warszawa 1962
Historia pojedynków (kodeksy honorowe)
„Harcerski Kodeks Honorowy” Poznań – Warszawa – Wilno – Lublin 1925
Amberger, Christoph J. „The secret history of the sword”, Burbank, CA 1996
Baldrick, Robert „The Duel: A History of Duelling”, Spring Books 1965
Bartoszewski, Witold „Pojedynek. Jego Zasady i Reguły”, H.Altenberg, Lwów 1911
Billacois, Francois „The Duel: It`s Rise and Fall in Early Modern France”, Yale University Press 1990
Boziewicz, Władysław „Ogólne Zasady Postępowania Honorowego”, Nakład Własny, Kraków 1929
Cohen, Richard „By the Sword: Gladiators, Musketeers, Duelists, Samurai, Swashbucklers and Points of Honour”, Random House 2002
Frevert, Ute. „Men of Honour: A Social and Cultural History of the Duel”, Cambridge 1995
Gumiński, Jan „Powszechny Kodeks Honorowy”, Księgarnia F.Hoesica, Warszawa 1930
Holland, Barbara „Gentlemen`s Blood: A History of Dueling”, Bloomsbury USA 2004
Hutton, Alfred „The Sword & the Centuries”, Barnes & Noble Books 1995
Hutton, Alfred „The Sword Through the Centuries”, Dover Publications 2002
Janczewski, Stanisław „Pojedynek i Walka z nim”, Włocławek 1928
Kane, Harnett T. „Gentlemen, Swords & Pistols”, New York 1961
Kelly, James „That Damn`d Thing Called Honour: Duelling in Ireland 1570-1860”, Cork University Press 1995
Kiernan, V.G. „The Duel in European History”, Oxford University Press 1988
Kusiak, Franciszek „Życie codzienne Oficerów Drugiej Rzeczpospolitej”, wyd. PIW, Warszawa 1992
Landry, Stuart O. „Duelling in Old New Orleans”, New Orleans 1950
Łuczak, Maciej „Pojedynki na białą broń w Polsce w dwudziestoleciu międzywojennym”, [w:] „Z najnowszej historii kultury fizycznej w Polsce”, pod red. L. Szymańskiego, „Studia i Monografie AWF we Wrocławiu”, z. 37, Wrocław 1993
McAleer, Kevin „Dueling: The Cult of Honor in Fin-de-siecle Germany”, Princeton University Press 1994
Millingen, John Gideon „The History of Duelling: Including narratives of the most remarkable personal encounters, that have taken place from the earliest period to the present time”, tom 1 i 2, Adamant Media Corporation 2002
Mozgol, Ryszard „Pocałunek Erynii – pojedynek w tradycji i kulturze europejskiej”, w: Pro Fide, Rege, et Lege, nr. 35, Warszawa 1999
Naimski, Józef „O Pojedynkach”, Warszawa 1881
Odlanicki, Jan Władysław Poczobut „Pamiętniki 1640-1684”, Warszawa 1987
Pasek, Jan Chryzostom „Pamiętniki”, oprac. W. Czapliński, Wrocław – Warszawa – Kraków 1968
Piwowarczyk, Dariusz „Obyczaj rycerski w Polsce późnośredniowiecznej (XIV-XV wiek)”, wyd. DiG, Warszawa 1998
Radziwiłł, Albrycht S., Książę „Pamiętnik o dziejach w Polsce 1632-1656”, t. I-III, Warszawa 1980
Rawicz, Jerzy „Do pierwszej krwi”, wyd. Czytelnik, Warszawa 1974
Szyndler, Bartłomiej „Pojedynki”, PWN Warszawa 1987
Thimm, Carl A. „A Complete Bibliography of Fencing and Duelling”, London 1896
Williams, Jack K. „Dueling in the Old South: Vignettes of Social History”, Texas A&M University Press 1984
Opracowania ogólne
Bazancourt, Cezar de „Les secrets de l’Epee”, Paris 1862
Bazancourt, Cezar de „Secrets of the Sword”, przeł. C.F.CLAY, London 1900, Laureate Press 1998
Contamine P. „Wojna w średniowieczu”, Bellona, Warszawa 1999
Diderot i d’Alembert „ENCYKLOPEDIA” pod hasłem „Escrime” Paryż 1786/7
Ducklin Keith, Waller John, „Swordfighting – A Manual for Actors and Directors”, Londyn 2001
Evangelista Nick „Fighting with Sticks”, Port Townsend, 1998
Gaj J., Hądzelek K. „Dzieje kultury fizycznej w Polsce”, AWF Poznań 1997
Hobbs, William „Techniques of the Stage Fight”, London 1967
Jackson, James Louis „Three Elizabethan Fencing Manuals”, Delmar, NY Scholars Facsimiles & Reprints 1972
Kitowicz Jędrzej „Opis obyczajów za panowania Augusta III (1733-1763)”, wydanie II, oprac. R. Pollak, Wrocław 1951
Kusiak, Franciszek „Życie codzienne oficerów Drugiej Rzeczypospolitej”, wyd. PIW, Warszawa 1992
Lindholm, David „Fighting with the Quarterstaff”, 2006
Szajewski, Tomasz „Turnieje rycerskie – sport szlachetnych”, Wydawnictwo EGROS, Warszawa 2000
Wheeler R.E.M. „London and the Vikings”, London Museum Catalogue, Londyn 1927
Beletrystyka
Pervez-Reverte, Arturo „Fechmistrz”, wyd. Galeria 2003
Pervez-Reverte, Arturo cykl „Przygody Kapitana Alatriste”, tomy 1-5, wyd. MUZA
Plewczyński, Marek „Daj nam, Boże, sto lat wojny”, Wydawnictwo Bellona, Oficyna Wydawnicza Rytm, Warszawa 1997
Quevedo, Francisco de „Żywot młodzika niepoczciwego imieniem Pablos czyli Wzór dla obieżyświatów i zwierciadło filutów”, Warszawa 1978
Noże, krótka broń biała
Gwóźdź, Zbigniew „Noże wojska polskiego”, Bellona 2006
Hartink A.E „Encyklopedia noży”, Bellona 2006
Królikiewicz, Tadeusz „Bagnety”, Bellona 2002
Królikiewicz, Tadeusz „Encyklopedia noży wojskowych”, Oficyna Wydawnicza Alma-Press, Warszawa 2004
Królikiewicz, Tadeusz „Historia broni siecznej. Kordy, puginały, noże i bagnety”, Warszawa 2009
Królikiewicz, Tadeusz „Kordziki. Krótka broń mundurowa”, Bellona 2005
Mitin, Sergiusz „Noże”, Bellona 2004
Thompson, Logan „Sztylety i bagnety”, Bellona 2004
Artykuły, prace naukowe
Artykuły
Aylward, J.D. „Le Baron de Bazancourt”, „L’Escrime Francaise” 1958, nr 126
Aylward, J.D. „The Fencing Match in „Hamlet”, „The Sword”, 3/1950
Czajkowski, Zbigniew „Angelo – orędownik szermierki sportowej”, Człowiek i Ruch (Human Movement) 2/2001
Czajkowski, Zbigniew „Jak być szybszym?”, „Sport Wyczynowy” 1995, nr 1 – 2
Czajkowski, Zbigniew „Model mistrza a życie”, „Sport Wyczynowy”1989, nr 6
Czajkowski, Zbigniew „Pojedynki w XIX i pierwszych latach XX wieku”, Rocznik Naukowy AWF Poznań, zeszyt 50, 2001
Czajkowski, Zbigniew „Szermiercza praca nóg”, „Sport Wyczynowy” 1998, nr 3 -4
Czajkowski, Zbigniew „Szermierka na szpady – szpada elektryczna”, „Kultura Fizyczna” 1951
Czajkowski, Zbigniew „Vernesson de Lyancourt – szermiercza szkoła realizmu i rozsądku”, „Sport Wyczynowy” 11-12/1997
Czajkowski, Zbigniew „Węgierska nowoczesna szkoła szablowa. Osiągnięcia szermierzy Węgier Ludowych”, „Kultura Fizyczna” 1952, nr 11
Czajkowski, Zbigniew „Zasady umowne w szermierce na florety”, „Kultura Fizyczna” nr 5-6/1983
Czajkowski, Zbigniew „Zastój w rozwoju szermierki na szable”, „Sport Wyczynowy” 1973, nr 2
Grzegorek, Krzysztof „Szermierka-aktualna sytuacja”, „Trening. Kwartalnik metodyczno – szkoleniowy”, nr 4/48/2000
Kaźmierski E. „Technika zasadnicza u czołowych szablistów świata”, „Kultura Fizyczna” 1959, nr 1-2
Kaźmierski E. „Zaskoczenie w szermierce”, „Kultura Fizyczna” 1956, nr 2
Konopnicki J. „Wychowanie fizyczne w szkole polskiej na przełomie XVIII i XIX wieku”, „Wychowanie Fizyczne i Sport” 1957, t. 1
Lamparska, Joanna „Na ubitej ziemi”, „Focus Historia”, 6/2007
Łuczak, Maciej „Pojedynki na białą broń w Polsce w dwudziestoleciu międzywojennym”, [w:] „Z najnowszej historii kultury fizycznej w Polsce”, pod red. L. Szymańskiego, „Studia i Monografie AWF we Wrocławiu”, z. 37, Wrocław 1993
Nieuważny, Andrzej „Punkt honoru. Pojedynki w armii Napoleona”, „Mówią Wieki” 10/2005
Rotkiewicz, Maria „Początki szermierki kobiet w Polsce (do 1939 roku)”, „Sport Wyczynowy” 1988, nr 2-3
Rusinowa, Izabella „Hamilton kontra Burr”. Pojedynek, który zmienił USA”, „Mówią Wieki” 10/2007
Socha H., Szymankiewicz J. „Szabla Zabłockiego – wywiad”, „Budojo” 3/2003
Szymankiewicz, Janusz „Szabla polska i miecz japoński”, „Budojo” 1/2003
Wit B., Wit A., Krogulski A., Składanowska K., Składanowski Z. „Obciążenie treningowe lekcji szermierczej”, „Wychowanie Fizyczne i Sport” 1987, nr 4
Zabłocki, Wojciech „Funkcjonalno-Konstrukcyjna Charakterystyka Rękojeści Dwóch Typów Polskich Szabel Bojowych z wieku XVII” [w: „Studia i materiały do dziejów dawnego uzbrojenia i ubioru wojskowego”]. Muzeum Narodowe w Krakowie i Stowarzyszenie Miłośników Dawnej Broni i Barwy. Kraków 1971. część V
Zabłocki, Wojciech „Praca nóg szermierza”, „Budojo” 2/2004
Prace magisterskie
Arbaszewska E. „Kształtowanie szybkości szermierza”, AWF Katowice 1986
Bugajska M. „Antoni Sobik – sylwetka zawodnika, trenera, działacza”, AWF Katowice 1984
Byzdra D. „Szermierka na szpady – jej początki, rozwój, przeobrażenia i stan obecny”, AWF Katowice 1997
Cholajda Z. „Życie i działalność fechtmistrza Leona Kozy-Kozarskiego”, Wyższa Szkoła Wychowania Fizycznego, Poznań 1970
Chudzikiewicz M. „Rozwój szermierki w Polsce Ludowej”, Wyższa Szkoła Wychowania Fizycznego, Katowice 1980
Cymorek T. „Rozwój szermierki na florety w Polsce Ludowej (1945-1983)”, AWF Katowice 1985
Fajkis K. „Metodyka nauczania podstawowej techniki w szermierce na szable”, AWF Katowice 1987
Kamińska E. „Pchnięcie proste w świetle anatomii funkcjonalnej”, AWF Warszawa 1966
Kaźmierski E. „Próba analizy tempa szermierczego”, AWF Warszawa 1954
Morys M. „Analiza wypadu szermierczego”, AWF Katowice 1985
Motyl J. „Szermierka na szpady – jej rozwój i przeobrażenia”, WSWF Katowice 1980
Nowak R. „Działalność sportowa fechtmistrza Jana Pieczyńskiego”, AWF Poznań 1985
Paliga M. „Wybrane cięcia, zasłony i pchnięcia w szabli w świetle anatomii funkcjonalnej”, AWF Warszawa 1967
Pietraszek P. „Janos Kevey – sylwetka trenera, twórcy sukcesów polskich szablistów w latach 1947-1958”, AWF Warszawa 1985
Polakowski J. „Analiza urazowości u szermierzy kadry narodowej”, AWF Warszawa 1985
Sapuła L. „Analiza anatomiczna natarcia złożonego we florecie: „wiązanie” czwarte z krokiem w przód zwód wyminięcia wyminięciem”, AWF Warszawa 1968
Słowikowski J. „Proste pchnięcie z wypadem w szermierce w świetle anatomii funkcjonalnej”, AWF Warszawa 1964
Smoleński J. „Polskie piśmiennictwo szermiercze w XIX i XX wieku”, AWF Katowice 1986
Stasiewicz P. „Zadania i formy ćwiczeń pracy nóg w treningu szermierza”, AWF Katowice 1988
Wiklak-Liput M. „Działalność Kazimierza Laskowskiego i jego wpływ na rozwój szermierki i boksu w Polsce”, AWF Warszawa 1969
Wojciechowski M. „Taktyka, technika, styl walki czołowych szablistów świata”, AWF Katowice 1988
Wojtyczka A. „Metodyka nauczania podstawowej techniki w szermierce na florety”, AWF Katowice 1987
Żmudzki, Marcin „Miecz w kulturze egejskiej na tle innych typów broni i uzbrojenia”, Instytut Archeologii UW, Warszawa 1999
Rozprawy doktorskie
Czajkowski, Zbigniew „Ewolucja szermierki kolnej w Europie od czasów średniowiecza do przełomu XIX i XX w.”, rozprawa doktorska, AWF Katowice 1984
Łuczak, Maciej „Rozwój szermierki w Polsce w latach 1918-1939”, rozprawa doktorska, AWF Poznań 1989
© Marcin Żmudzki
